Zakenmensen verzamelen aan de ronde tafel

Steward ownership: het (bedrijfs)leven is meer dan winst maken

Winstmaximalisatie door bedrijven is de oorzaak van veel leed in onze samenleving: sociale en ecologische belangen worden vaak verwaarloosd. Het steward ownership bedrijfsmodel laat bedrijven toe om hun drijfveren anders te oriënteren.

Steward ownership wil zeggen dat alle aandelen van een bedrijf worden ondergebracht in een stichting, die officieel eigenaar is. Het bedrijf is dus van zichzelf en kan volgens de statuten van de stichting niet worden gekocht of verkocht. Electrogigant Bosch maakt al gebruik van dit bedrijfsmodel.

Missie voorop

Onder steward ownership heeft het management geen persoonlijke financiële prikkels zoals opties en aandelen meer. De directeuren zijn de stewards die voor het bedrijf zorgen. Daardoor staat de missie van het bedrijf voorop: het doel van de onderneming blijft gewaarborgd. Winst kan alleen geherinvesteerd worden in de missie van het bedrijf.

Waarom zou je kiezen voor steward ownership?

Onderzoek toont aan dat steward owned bedrijven een hogere overlevingskans hebben dan klassieke bedrijven, respectievelijk 60 procent tegenover 10 procent. Daarnaast hebben ze een hoger personeelsbehoud en betalen ze hogere lonen, en dat met dezelfde winst als conventionele bedrijven. Bovendien zorgt steward ownership ervoor dat zeggenschap over een bedrijf niet kan worden gekocht of geërfd. Daardoor wordt de groeiende vermogenskloof en ongelijkheid als gevolg van geërfd vermogen bestreden; kapitaal wordt als het ware gedemocratiseerd.

Nog een goede reden: bij een steward owned bedrijf is iedereen binnen het bedrijf gelijkwaardig. Niemand heeft een groter belang dan een ander, wat de samenwerking en solidariteit tussen medewerkers bevordert. Bovendien is het mogelijk om bij zo’n bedrijf in te stappen zonder zelf kapitaal in te brengen. Mensen met de juiste kennis maar zonder financiële middelen kunnen daardoor makkelijker invloed uitoefenen, wat de kwaliteit van het bedrijf ten goede komt. Tot slot kan een steward owned bedrijf veel makkelijker duurzame keuzes maken. Het is niet gebonden aan de keuze met de meeste winst.