Mobiliteit

Mobiliteit, of het geheel van verplaatsingen, vervoersmiddelen en -infrastructuur, is essentieel voor ondernemingen en voor de samenleving. Zowel transport dat gepaard gaat met de distributie van goederen (intern en extern) als het woon-werkverkeer behoren tot dit thema. De mobiliteit doet onze internationaal georganiseerde economische en maatschappelijke wereld draaien. Een toenemende bevolking met toenemende koopkracht en behoeften doet de vraag naar vervoer van zowel personen als goederen stijgen. De stijgende vraag en de weinig duurzame systemen die vandaag in gebruik zijn, zorgen echter voor een groeiend probleem. Naast het beperken van het gemotoriseerd verkeer kent duurzame mobiliteit vele deelaspecten waarrond sensibilisering nodig is.

Groeiende verkeersdruk

De steeds groeiende vraag naar vervoer en transport wordt beantwoord door een toenemende aanwezigheid van motorvoertuigen op de wegen. Die mobiliteit doet onze hypergespecialiseerde maatschappij draaien, maar zorgt tegelijkertijd voor enorme kosten, zowel voor de bedrijfswereld  en de maatschappij.

De verkeersdruk is hoog en neemt alleen maar toe. Vooral het autogebruik (in de eerste plaats voor woon-werkverkeer, zakelijk verkeer en sociaal-recreatief verkeer) leidt tot problemen voor de veiligheid, de bereikbaarheid, de economische ontwikkeling en de kwaliteit van de leefomgeving. 

The World Business Council for Sustainable Development brengt leidende bedrijven samen doorheen de waardeketen in de mobiliteitssector. Dit netwerk van bedrijven en andere stakeholders wil de transitie versnellen naar een schoon, veilig en efficiënt mobiliteitssysteem voor iedereen. Daarvoor doen ze beroep op opkomende drijvende krachten, zoals digitalisering, elektrificering, hernieuwbare energieproductie, gedeelde mobiliteit en zelfrijdende voertuigen. Op die manier willen ze vier Duurzame Mobiliteitsdoelstellingen op mondiaal niveau mee bereiken: universele bereikbaarheid, schone, veilige en efficiënte mobiliteit. 

Het verduurzamen van mobiliteit is dus een thema dat op veel belangstelling kan rekenen op alle continenten. Getuige deze projecten van de WBCSD:

• De rol van het bedrijfsleven in een duurzaam transportsysteem (in Australië),
• De samenwerking met de Europese Fietsersbond over duurzame stedelijke mobiliteit (in EU),
• Een netwerk om wegen veiliger te maken voor pendelaars (in India). 

Duurzame mobiliteit

Een formulering voor het begrip 'duurzame mobiliteit' omvat deze drie vereisten voor een 'duurzaam mobiliteitssysteem':

• Het systeem staat personen, bedrijven en de maatschappij toe om zich te verplaatsen en te ontwikkelen. Dat op een manier die het milieu en de gezondheid van de huidige en toekomstige generaties niet schaadt.
• Het is betaalbaar en werkt eerlijk en efficiënt. Er is keuze tussen verschillende transportmiddelen. Het systeem moet economische en regionale  ontwikkeling kunnen ondersteunen.
• Het beperkt de gevolgen voor het milieu en de omgeving (uitstoot van CO2 en andere schadelijke stoffen, lawaai, gebruik van niet-hernieuwbare brandstoffen, ...) tot een minimum.

EU-projecten rond (stedelijke) mobiliteit werken tal van aandachtspunten uit: schone voertuigen en brandstoffen, autoluwe zones, parkeermanagement, basismobiliteit voor iedereen, snelheidsbeperkingen, tolsystemen, bevorderen van scheepvaart en spoorvervoer voor goedertransport over lange afstanden, intelligente vervoersystemen,... Samenwerking op vlak van logistiek in het kader van een duurzame mobiliteit is een groeiend aandachtspunt. Op Europees niveau worden ook campagnes gevoerd voor een veiliger en schoner transport. 

Mobiliteitsmanagement

De planmatige aanpak van duurzame mobiliteit door bedrijven en overheden heet mobiliteitsmanagement. Via een bedrijfsvervoerplan ('duurzaam' mobiliteitsplan) tracht een onderneming het woon-werk- en zakelijk verkeer efficiënter te organiseren. Het houdt daarbij rekening met zowel zakelijke als maatschappelijke belangen (vlot en veilig verkeer, bescherming van het milieu, energiebesparing).

Dit gebeurt o.a. via het promoten van alternatieven voor het autoverkeer of het voorkomen van autoverplaatsingen,.. Andere bekende maatregelen zijn het aanmoedigen van carpooling en woon-werkverplaatsingen met openbaar vervoer, de fiets of te voet. Tijdens de Week van de Mobiliteit kan je inspiratie opdoen voor de praktische invulling van duurzame mobiliteitsoplossingen. 

Voordelen van duurzame mobiliteit voor het bedrijfsleven

Het realiseren van faciliteiten voor duurzame mobiliteit kan - ook voor kleinere ondernemingen - aanzienlijke voordelen opleveren:

• een betere bereikbaarheid voor de medewerkers en daardoor een hoger recruteringspotentieel voor de onderneming;
• een reductie van kosten en problemen gekoppeld aan parkeerfaciliteiten;
• een betere relatie met bewoners die dichtbij het bedrijf wonen door het verlagen van de parkeerdruk en het lawaai;
• een reductie van kosten voor vervoer georganiseerd door de werkgever (bijvoorbeeld door het verhogen van het gebruik van bedrijfsbussen);
• een meer milieuvriendelijk imago voor het bedrijf;
• een reductie van (kosten van) ongevallen in het woon-werkverkeer;
• een meer efficiënt gebruik van bedrijfsvoertuigen;
• de promotie van een bedrijfscultuur gebaseerd op duurzame ontwikkeling.

Bronnen/meer info

• The World Business Council for Sustainable Development
• Europees beleid
• Ook de FOD Mobiliteit en Vervoer en Transport heeft een Directoraat-Generaal voor Duurzame Mobiliteit en Spoorbeleid
• Departement Mobiliteit en Openbare Werken van de Vlaamse overheid
• Netwerk Duurzame Mobiliteit
• Het Vlaams Stedenbeleid rond stedelijke mobiliteit