Gezondheidsdiensten en -instellingen

Gezondheidsdiensten- en instellingen is een vlag die een brede lading dekt. Tot deze sector rekenen we immers:

ziekenhuizen
rusthuizen
gezins- en bejaardenhulp
jeugdbijstand
gehandicaptenzorg
welzijnswerk
kinderopvang
centra voor geestelijke gezondheidszorg

Eind 2013 telde deze sector zo’n 331.000 arbeidsplaatsen en ongeveer 29.000 zelfstandigen.

Zorginstellingen staan van nature op een bewuste manier in de samenleving. Hun kernactiviteit – mensen genezen of verzorgen – is uit zichzelf een maatschappelijke taak. Zorgverlening is in de kern dus maatschappelijk verantwoord. Toch liggen er nog volop kansen tot verduurzaming. Maar ook uitdagingen.

(Duurzaamheids)uitdagingen

Een niet onbelangrijk gegeven als het gaat om gezondheid en welzijn is het feit dat we met z’n allen langer leven. Volgens de OESO bedroeg de levensverwachting van Belgische mannen eind 2013 78,1 jaar. Vrouwen doen er nog vijf jaar bij en mogen rekenen op de gezegende (gemiddelde!) leeftijd van 83,2 jaar. De gezondsheidsdiensten en – instellingen, en samen met hen de overheid, staan dus voor de uitdaging om iedereen te kunnen blijven helpen.

Dat vergt niet enkel middelen maar ook medewerkers om die groeiende zorgbehoefte op te vangen. Maar is de gezondheids- en welzijnssector nog een aantrekkelijke werkgever? De werkdruk komt immers regelmatig in het nieuws.

De publicatie ‘Sectorprofiel werkbaar werk in de gezondheids- en welzijnszorg 2004-2013’ van de Stichting Innovatie en Arbeid besluit als volgt: “Werkbaar werk houdt in dat je door het werk gemotiveerd wordt en voldoende kansen krijgt om bij te leren. Het houdt ook in dat je er niet overspannen van wordt en dat er ruimte blijft voor het gezin, vrienden en hobby’s. In 2004 heeft 56,1% van de werknemers in de gezondheids-en welzijnszorg werkbaar werk, in 2013 is dat 58,8%. De andere werknemers worden geconfronteerd met één of meerdere werkbaarheidsproblemen: werkstress (29,6%), motivatieproblemen (11,8%), een gebrek aan leerkansen (14,9%) of problemen om werk en privé op elkaar af te stemmen (8,6%).”

Een zorginstelling is bijna een samenleving op zich. De instelling bestaat vaak uit meerdere gebouwen, waar veel mensen werken en verblijven. Door maatschappelijk verantwoord te werk te gaan kan een zorginstelling veel impact genereren op gebieden als:

duurzaam inkopen
energiebesparing
afvalvermindering (denk aan voedselresten, medicijnresten, incontinentiemateriaal,…)
delen van ondergebruikte apparatuur.

Eigen ‘onderzoek’ ten slotte wees uit dat zorginstellingen drie hordes moeten nemen om daadwerkelijk mvo in te passen in hun dagelijkse werking:

bepalen wiens verantwoordelijkheid mvo is
een intern draagvlak opbouwen
mvo integreren ook al is duurzaamheid geen prioriteit in de keuze van de patiënt voor een bepaalde zorginstelling.