EU-lidstaten torpederen Due Diligence richtlijn

De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) zou bedrijven die in de EU actief zijn verplichten om mensenrechten en het milieu te beschermen doorheen hun wereldwijde toeleveringsketens. Over de richtlijn wordt al sinds 2020 onderhandeld. In die tijd hebben het Europese Parlement, de Commissie en de Raad van de EU elk hun standpunt bepaald en die drie verschillende teksten op elkaar afgestemd in triloge onderhandelingen. Ondanks die eerdere consensus, bleek er vandaag niet voldoende steun om het definitieve voorstel goed te keuren. Het voorzitterschap van de Raad, momenteel in Belgische handen, liet dat weten met volgende verklaring:

Het is het verhaal van een aangekondigd falen. Een aantal Duitse bedrijvenlobby’s en enkele ministers van het FDP zaaiden al enkele weken onrust over de CSDDD. Duitsland kondigde daarop aan tegen het voorstel te zullen stemmen. Andere lidstaten volgden, in het bijzonder Italië, dat naar verluid een akkoord had gesloten met Duitsland in ruil voor een tegenstem op de Europese verpakkingsrichtlijn. Frankrijk deed er nog een schepje bovenop. Zij stelden op het laatste nippertje voor om de drempel voor de CSDDD op 5000 werknemers te leggen. Liefst tien keer meer dan de eerder afgesproken 500.

Steun vanwege ondernemers

Nochtans was er brede steun voor een Europese richtlijn rond zorgplicht. Zo lanceerde een coalitie van Belgische retailers, fabrikanten en andere organisaties zelfs een ‘noodkreet’ aan het Belgische voorzitterschap om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. De coalitieleden vrezen dat bedrijven anders “hun weg moeten zoeken doorheen de verschillende Europese en nationale wetten, decreten, vrijwillige initiatieven en standaarden”.  Want in enkele landen bestaat er al gelijkaardige nationale wetgeving, nota bene in Duitsland en Frankrijk. De CSDDD zou een gelijk speelveld creëren, waar de wetgeving voor Europese ondernemers nu gefragmenteerd en complex is. Daarom verklaarden ook grote Europese voedingsbedrijven zoals Mondelez en Ferrero hun steun aan de CSDDD. Zelfs voor de wederopbouw van Oekraïne wordt de CSDDD beschouwd als een cruciale bescherming voor kwetsbare groepen.

Hoe moet het nu verder?

Het is nu aan het Belgisch voorzitterschap om op zoek te gaan naar een nieuwe consensus onder de lidstaten. Geen eenvoudige opdracht, gezien de lange onderhandelingen die aan deze tekst vooraf gingen. Bovendien dringt de tijd, want in juni volgen er Europese verkiezingen. De verwachting is dat meer rechts leunende partijen daar aan invloed zullen winnen en dat zou de CSDDD mogelijk helemaal van de baan rijden.