Een transparante modesector is nog niet voor morgen

H&M is van zijn troon gestoten. Dat is een opvallende conclusie van de Fashion Transparency Index 2021 van de internationale ngo Fashion Revolution. Terwijl het merk vorig jaar als de “meest transparante” grote modeketen uit de bus kwam, met '73 procent transparantie', behaalde de Zweedse keten dit jaar 'slecht'” 68 procent. Dan doet het Italiaanse merk OVS, met 78 procent, het een stuk beter. Al moest OVS wel van ver komen, aangezien het 44 procent gestegen was in vergelijking met vorig jaar.

Tot zover het soort cijfers waar internationale media graag van smullen. Maar eigenlijk ging het daar helemaal niet over, dit jaar, in de Fashion Revolution Index.

Dat benadrukte ook Sarah Ditty, beleidsdirecteur van Fashion Revolution, toen ze in november vorig jaar (virtueel althans) aantrad tijdens het Gentse Fair Fashion Fest. ‘Door onze rapporten hebben sommige merken de fabrieken waarmee ze werken online gepubliceerd’, aldus Ditty in gesprek met de Gentse Noord-Zuidambtenaar Christophe Ramont. ‘Daarmee gaan ngo’s en onderzoeksjournalisten aan de slag om hen op hun verantwoordelijkheid te wijzen. We zijn dus tevreden over de impact van onze rapporten, al is transparantie slechts een eerste stap in de richting van een meer duurzame keten.’

Ketenzorg nodig

Practice what you preach: in de communicatie van Fashion Revolution was dit jaar geen 'winnaar' te bespeuren. In de plaats daarvan serveerde de organisatie een heleboel andere percentages, die een stuk moeilijker te slikken zijn.

Zo is de gemiddelde score die kledingketens behaalden in de index slechts 23 procent transparantie. Het merendeel van de grote modemerken (99%) maakt bijvoorbeeld niet bekend hoeveel arbeiders in hun toeleveringsketen een leefbaar loon ontvangen. Slechts drie procent heeft bekendgemaakt hoeveel arbeiders in de keten ontslagen zijn ten gevolge van de coronacrisis – terwijl andere ngo’s, zoals Schone Kleren Campagne en Remake, al ruim een jaar aan de alarmbel trekken rond dit thema.

In vergelijking met de eerste Fashion Transparency Index, die Fashion Revolution in 2016 publiceerde, is er wel degelijk vooruitgang geboekt. Nu publiceert bijna de helft (47%) van de grote merken een lijst met fabrieken op hun website, terwijl in 2016 amper 13 procent dat deed.

Om ketens echter werkelijk ter verantwoording te roepen, is er nog veel meer nodig, benadrukt de organisatie. Met stip op één: daadkrachtige wetgeving omtrent 'ketenzorg' oftewel 'due diligence'. Momenteel is er een wetgeving kader rond ketenzorg in de maak in zowel Europa als in België.