Hoeveel kost CO2 in Canada?

488 Canadese dollar of 335 euro. Zoveel krijgt een inwoner van Ontario jaarlijks terug van de belastingen onder de noemer climate action incentive payment. Het gaat om een belastingvrij bedrag dat de kosten van de federale koolstofbelasting moet compenseren.

Het idee is dat je een extra bedrag betaalt voor de koolstofvoetafdruk van bepaalde aankopen zoals brandstof. Ongeveer 10 procent van de opbrengsten van die belasting gaat naar klimaatprogramma’s en de administratiekosten van het programma. De resterende 90 procent stroomt terug naar de burgers. Dat betekent dat wie minder consumeert, winst maakt. Consumenten met een hogere koolstofvoetafdruk betalen daarvoor. Volgens de Canadese overheid krijgt 80 procent van de gezinnen meer terugbetaald dan ze uitgeven aan hogere brandstofkosten.

De regering zelf maakt geen winst op het systeem. Dat maakt dat ze zelf niet in de verleiding komen klimaatactie uit te stellen om de belastinginkomsten te behouden. Het systeem is weliswaar niet in heel Canada in voege. In de provincie Quebec bijvoorbeeld vloeit de opbrengst van de koolstoftaks naar energie-efficiënte overheidsprogramma’s.

Uitstoot daalt

Het idee van een taks op koolstofuitstoot vindt meer en meer ingang. En het werkt. Onderzoek toont aan dat koolstofbelastingen de uitstoot effectief verminderen, hoewel (nog?) niet altijd met enorme percentages. Veel economen stellen bovendien dat koolstofbelastingen de meest efficiënte (lees: de goedkoopste) manier zijn om de klimaatverandering aan te pakken. Ook in landen zonder een climate action incentive payment zou een aanzienlijk deel van de koolstoftaks terugvloeien naar gezinnen, bijvoorbeeld omdat andere belastingen dan lager liggen.

En in Europa?

Sinds 2005 is er een Europees systeem waarbij industriële installaties en energiecentrales voor iedere ton CO2, N2O of fluorkoolstof (pfc) die ze uitstoten, een emissierecht moeten kopen: het Europese emissiehandelssysteem of ETS. Een organisatie betaalt 80 euro per ton CO2-uitstoot vanaf dat het een vastgelegde grenswaarde overschrijdt.

Het nadeel: landen buiten de EU kunnen bijvoorbeeld goedkoper staal leveren, wat de Europese markt ondermijnt. Daarom is sinds deze maand een extra regeling van kracht: het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Dat is een grenstaks op koolstofintensieve producten, zoals cement, staal, meststoffen en elektriciteit. Met het CBAM wil de EU het speelveld effenen. Tegelijk moedigt de maatregel bedrijven aan om te investeren in schonere productieprocessen.