Hittestress op de werkvloer

België ontsnapt er deze zomer (voorlopig) aan, maar veel landen strompelen van de ene hittegolf in de andere. Een schrijnend voorbeeld was India in mei en juni, waar de temperaturen wekenlang met de 50°C grens flirtten. Dat zijn extreme en gevaarlijke omstandigheden, maar uitzonderlijk kunnen we ze moeilijk nog noemen. Volgens het nieuwe rapport ‘Heat at work: Implication for safety and health’ van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) worden nu al 2,41 miljard werkers blootgesteld aan overmatige warmte. Dat is maar liefst 71% van de actieve bevolking en het is allerminst zonder gevaar. Op een jaar tijd claimt de hitte bijna 19.000 mensenlevens, nog eens 23 miljoen mensen raken gewond. En laat onze heerlijke regenzomer je niet misleiden, wij blijven niet gespaard. Nergens ter wereld stijgt de blootstelling aan extreme hitte sneller dan in Europa. We komen misschien van verder, maar we zijn ook niks gewoon. En gewenning speelt mee als het over hittestress gaat.

 De gevolgen van warm werken

In de voormiddag al haalt de werkplaats van Abbas Abdul Karim een hitte-index van 52°C. Als Irakees heeft Abbas wel al een hoge tolerantie voor warmte opgebouwd, maar er zijn grenzen. Abbas werkt als lasser, buiten, in de zon. De reporters die hem een dag volgen, meten zijn hartslag en stellen vast dat zijn lichaamstemperatuur meer dan anderhalve graad oploopt. In die omstandigheden wordt zelfs Abbas onwel en moet hij stoppen. Wellicht was de bloedtoevoer naar zijn hersenen al een uur verlaagd omdat zijn lichaam zoveel mogelijk bloed probeert in te zetten voor verkoeling.

In zekere zin heeft Abbas geluk gehad. Bij zulke temperaturen liep hij een verhoogd risico op een hitteberoerte en dat kan fataal aflopen. Op lange termijn kan blootstelling aan hittestress leiden tot ernstige chronische aandoeningen aan de nieren, de ademhaling en het hart. En dan zijn er nog mentale gevolgen, inclusief het risico op ongelukken omdat je suf bent van de warmte of omdat je handen glad zijn van het zweet of… Geen klein risico; volgens het ILO zouden maatregelen om werkongevallen gerelateerd aan hitte te voorkomen wereldwijd meer dan 316 miljard dollar kunnen besparen.

Wat doen we eraan

Het ILO stelt een hele reeks maatregelen voor die werkgevers of overheden kunnen nemen om hittestress op de werkvloer aan te pakken. Dat begint bij een goede monitoring van hittestress en dan let je op meer dan enkel de luchttemperatuur. We hadden het hierboven al over de hitte-index of gevoelstemperatuur. Die houdt ook rekening met de luchtvochtigheid, want die bepaalt hoeveel je kan afkoelen door verdamping. Nog een betere werkwijze is de ‘wet bulb globe temperature’ (WBGT) die rekening houdt met temperatuur, luchtvochtigheid, windsterkte, stralingswarmte (bijv. afkomstig van machines), de intensiteit van het werk en de beschermende kledij die je draagt.

Als de hittestress begint op te lopen, zijn er heel wat eenvoudige en betaalbare maatregelen die je als werkgever kan nemen. Denk dan aan voldoende en aangepaste dranken voorzien, pauzes in koele ruimtes met schaduw, aangepaste werkschema’s en acclimatisatieprogramma’s. In het rapport zelf vind je nog veel meer nuttige informatie en adviezen. Rep je dus als de wiedeweerga naar de website van het ILO. En als je het onderweg te warm krijgt: effe pauze, beetje water… misschien toch ook maar een ijsje?