Impact is ons doel. Winst ons middel

Robinetto is een label, in het leven geroepen door De Leiding cv. Dat is zelf een sociale impactonderneming die werd opgericht in april 2018.

Een van de mede-oprichters is Jeroen Verveecke, onder meer gekend als oprichter en organisator van het Boomtown Festival in Gent (sinds 2002). Hij schreef in mei 2020 naar aanleiding van de coronacrisis het verhaal over de start en doorstart van Robinetto.

We geven een kort relaas.

Uit deel 1

“Twee jaar geleden, in april 2018, zaten we in Brussel bij de notaris voor de oprichting van De Leiding cvba. De oprichting van dit nieuwe bedrijf was het sluitstuk van een boeiend parcours dat ik drie jaar voordien startte vanuit Boomtown, met het BoomBar project. Maar het was vooral ook de start van een nieuw avontuur. Ik had het plan opgevat om een onderneming op te richten die verschil zou maken. Een sociale impactonderneming zoals dat heet.”

“Tijdens het BoomBar-project (opgestart in 2015) was duidelijk geworden dat de drankvoorziening op evenementen veel duurzamer kon. Niet alleen de verpakkingen van dranken, maar ook de energie voor koeling en de vele transporten zorgen voor een enorme ecologische voetafdruk. Om dat te bewijzen, hadden we zelf een mobiele bar gebouwd, met daarin zowat alles wat we konden bedenken qua duurzame technieken, design en duurzame dranken. En, bijna te mooi om waar te zijn, er bestaat een heel makkelijke oplossing om een groot deel van die verpakkingen en dat transport gewoon te vermijden: gebruik kraanwater als drinkwater, en als basis voor ter plaatse gemengde frisdrank. Als we in de cijfers doken, bleek al snel dat de mogelijke impact van onze (toen nog vage) plannen echt wel groot kon zijn.”

“Het idee om vanuit het onderzoeksproject een nieuw bedrijf te starten, begon te rijpen.”

Uit deel 2

“In april 2018 richtten we De Leiding CVBA op. Met een plan en statuten die toonden dat het ons menens was als sociale impactonderneming: we willen winst maken en groeien. Veel winst, en véél groeien. Maar de impact die we nastreven is even belangrijk als de winst. Meer zelfs, de winst en de groei worden maximaal aangewend om meer impact te maken. Impact is ons doel. Winst ons middel.”

“Uit alles wat we hadden geleerd over duurzame drankvoorzieining, kozen we als eerste focus wat wellicht het meeste impact kan hebben als je de drankensector wil verduurzamen: water. De Leiding was de beste naam die we konden bedenken bij de oprichting van ons bedrijf. Maar voor dit eerste project hadden we een betere naam nodig. Een aantal maanden en vele lijstjes later doopten we ons project tot Robinetto. Netto uit de kraan, maar dan beter bekkend.”

“Ondertussen waren ook tien grote en kleinere festivals mede-aandeelhouder van ons bedrijf geworden, en slaagden we er in de zomer van 2018 in om op al die festivals mobiele watertaps te zetten. We leerden heel wat.”

Uit deel 3

“Eind 2019 verhuisden we naar Bedrijvencentrum De Punt, richtten daar ons eigen magazijn in en vooral: we hadden intussen meer dan 130 vaste watertaps geïnstalleerd. Voornamelijk in horecazaken, maar ook enkele in scholen en kantoren. Om onze opstart en groei te financieren vonden we de nodige centen bij een brede groep van kleine en enkele grotere investeerders, en bij een op duurzaamheid ingestelde bank.”

“2020 zou het jaar worden van De Grote Sprong Voorwaarts. Nu we een pak leergeld hadden geïnvesteerd in de technische en commerciële aspecten van watertaps op evenementen, nu we met meer dan 100 horecazaken onze eerste lichting van ambassadeurs hadden gecreëerd, waren we er klaar voor. Onze eerste marketingcampagnes die naam waardig waren in volle voorbereiding. En we werkten hard aan een aanpak die nog veel meer moest duidelijk maken dat het ons niet om de watertaps te doen was, maar om de impact die we ermee wilden bereiken.”

Uit deel 4

“Begin 2020. De grote lijnen van ons groeiplan waren duidelijk: Met ons inmiddels uit de kluiten gewassen verhuur-arsenaal van meer dan 50 mobiele watertaps zouden we in de zomer meer dan 45 evenementen voorzien van het duurzaamste water.”

“De eigenlijke omzetmotor zou komen van de verkoop van meer dan 250 nieuwe watertaps in horecazaken. En tegelijkertijd werken we aan enkele pilootprojecten met scholen, lokale overheden en sportclubs.”

“En toen, zo op het moment dat al deze plannen zeer concreet op gang kwamen, toen kwam corona. Zoals voor iedereen, heel plots en onverwacht. Totaal niet aangekondigd.  Als startende onderneming zijn we wel wat gewoon. En wie weet hoe evenementen achter de schermen werken, beseft dat een planning bestaat om overhoop gehaald te worden. Maar dit was toch anders, zo begon ik na enkele dagen te beseffen. Het is trouwens boeiend om je nu af te vragen hoe je die eerste dagen van de coronacrisis hebt beleefd. Besefte je onmiddellijk dat dit iets was van lange adem? Dat dit iets was dat echt héél de wereld zou meesleuren? Ik alleszins niet.”

“Naarmate de dagen vorderden en de maatregelen van de overheid begonnen uit te klaren, werd het duidelijk. Iedere dag schrapten we een aantal van de begrote inkomsten in onze spreadsheet. Drie dagen later stonden ze allemaal op nul. Zo gaat dat in coronatijden, als je beslist om een realistisch worst case scenario te maken en al je klanten en leads ofwel horecazaken ofwel evenementen zijn. Een businessplan met alleen maar uitgaven dus. Niet goed.”

Uit deel 5

“Het Virus had dus beslist dat het plan tot nader order in de vuilnisbak kon. Maart liep ten einde en het was duidelijk. Er waren drie mogelijkheden: ofwel leggen we nu de boeken neer, ofwel zetten we ons bedrijf op pauze, ofwel gaan we nu tegen 200 km/u aan de slag met ons aanbod voor bedrijven, en beginnen we ook nu aan de ontwikkeling van een aanbod voor particulieren … Het werd dus mogelijkheid drie.”

“Ook in de uitvoering van dit noodplan komen we corona opnieuw tegen: onze Italiaanse leverancier zit na een complete lockdown met ongeveer vijf weken vertraging op de productie van bepaalde toestellen en onderdelen. En ook de lokale lakkerij die zorgt voor de afwerking van onze Robinetto Taps is pas sinds een week terug actief.”

“Ik twijfel ook wel over hoe en wat we nu moeten communiceren. Enerzijds zit nu niemand te wachten op gejammer van een Gentse startup die het wat moeilijk heeft. Zowat elk bedrijf heeft het moeilijk, en hey, we beleven iets dat misschien de grootste internationale crisis sinds de tweede Wereldoorlog zal blijken te zijn. En er vallen doden. Veel doden. Anderzijds is het wellicht ook niet echt slim om als bedrijf te hard te roepen dat je het moeilijk hebt. Want wie wil er nu werken met een bedrijf in moeilijkheden?”

Uit deel 6

“Fried legt momenteel de laatste hand aan wat ons nieuw businessplan zal worden. Of ons nood-overlevingsplan, of ons overgangsplan. De toekomst zal het uitwijzen. Het is een beetje ingewikkeld, want sowieso hadden we een nieuwe financieringsronde gepland in de eerste helft van 2020. We werken dus nu aan de vervangfinanciering van de financiering die eigenlijk nog moest gebeuren. De uitdaging is dus om iets dat op zich al een uitdaging was, te vervangen door iets anders, alleen nu wel met nog meer onzekerheden dan er sowieso al waren (want dat is het kenmerk van elk groeiplan: het gaat uit van een aantal assumpties en extrapolaties, die altijd een mix van wiskunde, boerenverstand en buikgevoel zijn).”

“Het gevoel dat ik de laatste weken heb is heel dubbel. Enerzijds is het best wel heftig dat we door deze situatie plots moeten vechten om te overleven. Anderzijds voelt het ook een beetje alsof we opnieuw een bedrijf aan het opstarten zijn. De tweede start-up van de start-up ofzoiets.”

"Never waste a good crisis. Wellicht het meest afgezaagde citaat van de voorbije weken in de ondernemerswereld. En ik denk dat het voor Robinetto alle kanten uit kan gaan. Komen we post-corona terecht in een door hygiëne geobsedeerde wereld, waarin niemand nog iets vertrouwt dat niét steriel is verpakt? En gaat dat het vertrouwens in de kwaliteit van getapt water zodanig naar beneden halen dat onze basismissie een soort mission impossible wordt? Of gaan mensen post-corona gelouterd uit de crisis komen, en meer dan ooit beseffen dat korte keten en autonome voedselvoorziening de basis zijn van een volhoudbare levensstijl? En gaan mensen daardoor beseffen dat flessenwater zowat het meest absurde is dat straffe marketeers de laatste 50 jaar hebben uitgevonden?"