Henry van de Velde Awards: dit zijn de winnaars die ons klimaat willen redden

De jury van de Henry van de Velde Awards selecteerde 17 winnaars uit 198 inzendingen in 7 categorieën.

Een van die categorieën is ‘Climate Challenge Award’. “Die Award lauwert holistische concepten met een positieve impact op het klimaat”, licht Natascha Rommens, communicatieverantwoordelijke van Flanders DC, toe in een persbericht. De drie winnaars in de categorie zijn Studio AMA, BC Materials en Circle Sector.

Studio AMA: radicaal lokale mode

Studio AMA is zeker geen onbekende voor lezers van MVO Vlaanderen. Met haar ethisch modelabel wil Soraya Wancour radicaal kiezen voor lokaal, sociaal en ecologische kleding. Haar circulaire modecollectie, gemaakt van textielafval, wordt vervaardigd in maatwerkbedrijven. Zo kiest Wancour er bewust voor om het circulaire verhaal ook een sociale invulling te geven.

Wancour laat de confectie van haar collectie steevast uitvoeren door maatwerkbedrijven. De sweaters worden gemaakt in vzw Zonnehoeve, vlak bij Gent. Dat maatwerkbedrijf beschikt met een eigen textielafdeling over volledig uitgeruste machines; gebruiksklaar om kwaliteitsvolle sweaters te produceren.

Door te kiezen voor een maatwerkbedrijf uit de buurt – vzw Zonnehoeve bevindt zich op een boogscheut van het atelier van Studio AMA – sluit Wancour de korte keten. Een productielijn bespreken? Een staal gaan halen? De jonge ontwerpster is snel ter plaatse met de fiets. Duurzame, sociaal verantwoorde en lokale mode – het succes van Studio AMA toont dat het kan.

De initiatiefnemers van de Henry van de Velde Awards benadrukken dat Studio AMA hoofdzakelijk werkt met onconventionele materialen in de kledij (matrascover, tafellinnen, handdoek stof, interieurtextiel,...) en daarom materialenonderzoek vooropstelt als eerste stap in het ontwerpproces.

Door de waardeketen zo transparant mogelijk te tonen, wil Studio AMA consumenten inzicht geven in welke stappen er worden gezet vooraleer een kledingstuk op de markt komt. Zo ziet de consument ook welke processen het kledingstuk doorloopt en hoeveel tijd en moeite er in de ontwikkeling van een ethisch en duurzaam kledingstuk kruipt.

BC Materials: leem als grondstof voor de toekomst

Ook over BC Materials verscheen via MVO Vlaanderen eerder een inspirerend portret. Daaruit onthouden we dat de architecten van het BC Materials team erin geslaagd zijn om lokale aarde, klaar voor de afvalberg, om te vormen tot bouwstof. Intussen heeft het een geheel ecologisch assortiment leemtoepassingen ontwikkeld.

Net als bij Studio AMA staat bij BC Materials het proces voorop. “We leerden op een andere manier naar architectuur kijken”, getuigde medeoprichter Nicolas Coeckelberghs.

We ontwierpen niet enkel een gebouw, maar ook het proces om dat gebouw te maken.

Coeckelberghs geraakte geïnspireerd door lemen gebouwen in Burundi, waar hij eerder een bibliotheek bouwde met zijn architectenbureau BC architects & studies. “Het was er logisch om met lokale materialen te werken en zelf de materialen te produceren die we nodig hadden.” Nieuw is de techniek om te bouwen met lokale gronden eigenlijk helemaal niet, ontdekte hij.

Meer dan de helft van de wereldbevolking woont vandaag in lemen gebouwen.

Het gaat om originele mixen, herformuleringen en modellen op basis van heterogene en puur lokale materialen, wordt ook benadrukt op de website van de Henry van de Velde Awards.

“Omdat er geen chemische verandering in de materialen gebeurt, kunnen de basiselementen van de producten perfect hergebruikt worden, zelfs na 20, 50 of 100 jaar gebruik”, prijzen de organisaties achter de Awards het project. “De materialen hebben een bewezen positief en regulerend effect op de interne luchtkwaliteit, die slechter kan zijn dan de externe luchtkwaliteit. Daarnaast vormen leemmaterialen thermische massa die koelte in de zomer biedt en warmte teruggeeft in de winter. Zo vormen ze een realistisch en veerkrachtig antwoord op de actieve klimaatverandering en warmer wordende zomers.”

Circle Sector: circulaire expertise in kaart

Wel nieuw voor ons is Circle Sector, geproduceerd door Ben Hagenaars en de onderzoeksgroep Interactions van LUCA School of Arts in Genk. Circle Sector is een laboratorium voor de circulaire economie, waarin de onderzoeksgroep lokale, ecologische materialen in kaart brengen in een resource map.

Daarmee wil Circle Sector circulaire ecosystemen opzetten die beschikbare materialen, expertise en infrastructuur regionaal met elkaar verbinden.

De resource map documenteert die drie aspecten om lokaal circulaire ecosystemen op te zetten. Dat brengen ze virtueel in kaart met een circulair paspoort. In het lab worden prototypes van circulaire producten, diensten en systemen ontworpen. De prototypes worden in de studio getest en geëvalueerd om ze vervolgens te implementeren in samenwerking met burgers, bedrijven en beleid.

De jury van de Henry van de Velde Awards benadrukt dat Circle Sector “een duurzaam alternatief vormt voor het geglobaliseerde systeem van produceren en consumeren, dat onlosmakelijk verbonden is met klimaatopwarming en onderhevig is aan economische veranderingen. Circle Sector gaat uit van een inclusieve aanpak waarbij niet enkel de mens centraal staat in het ontwerpproces maar ook zijn ruimere context waarbinnen producten ontworpen, gemaakt en gebruikt worden.”

En de andere winnaars zijn...

Naast de drie winnaars in de categorie Climate Challenge, zijn dit de winnaars per andere categorie:

Business Innovation Award

• Nobi, een slimme lamp die zorgpersoneel ontlast door een aantal taken van hen over te nemen zoals valdetectie en patroonherkenning. Nobi is ontworpen door Studio Dos Santos voor Nobi.
• Aloxy Pulse, een revolutionaire draadloze sensor die de stand van kleppen en kranen in petrochemische installaties vanop afstand monitort. Aloxy Pulse is ontworpen door Studio Dott voor Aloxy.
• Smappee EV Base, een laadoplossing die toelaat om verschillende elektrische laadpunten te combineren met de energienoden van een aanpalend gebouw. Smappee EV Base is ontworpen door het inhouse Smappee designteam

Consumer Award

• Nobi, (zie hierboven)
• Ellio Elite, een intuïtieve speedpedelec ontworpen door IntuEdrive Design Team i.s.m. Achilles Design voor IntuEdrive BV
• Lopos SafeDistance van Lopos, die perfect de afstand tussen twee werknemers monitort, ontworpen door Pilipili.

Crafts by Bokrijk Award

• Lyne: waterkannen in porselein van Margot Thyssen
• Strijkinstrumenten uit Vlas ontworpen door Tim Duerinck, i.s.m. KASK & Conservatorium van HOGENT en Howest, UGent en FWO
• Wandtapijten Caméléon, ontworpen door Les Monseigneurs in samenwerking met Verilin.

Graphic & Communication Award

• De filosofische reeks prentenboeken Wijze Weetjes van Katrijn De Wit, Laura Bergans, Inge Rylant voor Pelckmans Uitgevers
• De grafische campagne van Ronny & Johny voor Horst Art and Music Festival
• De grafische uitwerking van Corbin Mahieu en Lennart Van den Bossche voor cultureel centrum Pilar van de VUB.

Digital Product Award

• Slim naar Antwerpen, een campagne gelanceerd door Leap Forward voor Stad Antwerpen, is de enige winnaar in deze categorie. Er hoort ook app bij de campagne, die de mobiliteitspuzzel van de Antwerpse burger wil vergemakkelijken.

Jij kan vanaf nu je stem uitbrengen en bepaalt zo wie tijdens de uitreiking van de Henry van de Velde Awards de Public Choice Award wegkaapt.

Tijdens de Henry van de Velde Awards ceremonie, op 5 februari 2021, zullen naast de Gold Award uit elke categorie, ook de Lifetime Achievement, de Company, de Young Talent, de Ecodesign by OVAM, en de Public Choice Award uitgereikt worden.