![](/sites/default/files/styles/background_image_lg/public/migrate/secondary-theme/mvo112mm.jpg?h=265e640d&itok=XrjLBxHy)
![](/sites/default/files/styles/background_image_lg/public/migrate/secondary-theme/mvo112mm.jpg?h=265e640d&itok=XrjLBxHy)
Mensen- en kinderrechten
Organisaties die internationaal actief zijn, kunnen in aanraking komen met heikele kwesties rond mensenrechten in de landen waarin ze opereren. Ook zij hebben een verantwoordelijkheid als het gaat om de naleving van de mensenrechten. Dat zowel in eigen rangen als in hun aankoop- en productieketen. Dit thema is sterk verwant met 'internationaal ondernemen', 'duurzaam aankopen' en 'duurzame keten'.
Over mensenrechten
Mensenrechten omvatten alle elementaire voorwaarden voor een menswaardig bestaan. Ze beschermen mensen tegen machtsmisbruik. Mensenrechten gelden voor iedereen op gelijke basis en zijn niet overdraagbaar. Ze liggen onder meer vast in internationale teksten zoals de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens van 1948 en, op regionaal niveau, bijvoorbeeld het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens van 1950.
Handhaven en bevorderen van mensenrechten is in eerste instantie een taak van de nationale overheden. De internationale verdragen richten zich immers tot staten. Maar door de voorthollende globalisering hebben ook steeds meer bedrijven er invloed op.
De Belgische en de gewestelijke regeringen hebben eind 2017 samen een Nationaal Actieplan (NAP) 'Ondernemingen en Mensenrechten' gelanceerd. De Belgische regering richt zich met een belangrijk deel van de 33 actievoorstellen in het NAP vooral op het vrijwillige engagement van ondernemingen om mensenrechten na te leven. Recent comparatief onderzoek van het HIVA (KU Leuven) heeft gewezen op het voluntaristische karakter van het Belgisch NAP in vergelijking met het krachtiger Franse en Duitse beleid waarin een mix van beleidsinstrumenten ingezet worden om bedrijven de mensenrechten te laten naleven. Uit dat onderzoek blijkt ook dat het mensenrechtenthema afwezig is in het beleid van de meeste sectorfederaties. Onderzoekers signaleren wel dat sommige sectorfederaties de eerste stappen zetten in het verduurzamen van de bevoorradingsketens en daarbij aandacht besteden aan mensen- en kinderrechten, zoals bijvoorbeeld de chemie, diamant, voeding, retail, en de natuursteen.
Respect voor mensenrechten binnen de eigen organisatie
Mensenrechten en internationale arbeidsomstandigheden hebben veel raakvlakken met andere MVO-thema’s:
- vrijheid van vakvereniging geeft werknemers de kans om zich te organiseren en een stakeholderdialoog aan te gaan met de organisatie waarin zij werken.
- veilig werk en een leefbaar loon horen thuis in een duurzaam personeelsbeleid.
- de arbeidsnormen binnen de onderneming, zoals de fundamentele arbeidsnormen vastgelegd binnen de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Van de 190 conventies worden er acht beschouwd als basisarbeidsrechten. Ze behandelen onderwerpen die de IAO beschouwt als fundamentele arbeidsbeginselen en rechten, met name:
- de vrijheid van vereniging en effectieve erkenning van het recht op collectief onderhandelen
- de afschaffing van alle vormen van gedwongen of verplichte arbeid
- de effectieve afschaffing van kinderarbeid
- de afschaffing van discriminatie in arbeid en beroep
Buiten de eigen muren
De mensenrechten in de aankoop- en productieketen goed bewaken heeft een grote impact op de arbeidsomstandigheden. Een veilige werkplaats en een leefbaar loon kunnen voor betrokken werknemers een grote stap voorwaarts betekenen. Maar er is meer:
- het niet ontplooien van activiteiten of aanbieden van goederen en diensten die staten helpen of aanzetten tot het schenden van mensenrechten of die kunnen gebruikt worden om mensenrechten te schenden.
- zelf geen mensenrechten van de lokale bevolking schenden of ertoe aanzetten.
- de verplichtingen inzake eerlijke handelspraktijken en consumentenbescherming respecteren.
- pogingen tot omkoping of andere vormen van corruptie of ongeoorloofd voordeel niet toelaten.
Gedragscodes en de opvolging ervan
Veel organisaties hebben de mensenrechten opgenomen in hun interne gedragsregels of ethische code. Deze vorm van zelfregulering is een zeer belangrijk instrument van het mensenrechtenbeleid.
Gedragscodes hebben een vrijwillig karakter dus opvolging dringt zich op. Dat kan op verschillende manieren:
- een vorm van interne rapportering
- een extern rapport dat de inspanningen en vooruitgang weergeeft
- vermelding in het jaarverslag
Waarom mensenrechten?
Steeds meer ondernemingen gaan expliciete verbintenissen aan betreffende mensenrechten om (imago)risico’s en kosten te vermijden bij gebrek eraan.
Boycots door klanten, oproepen via sociale media, dalende aandelenkoersen, protesten en verzwakte relaties met de regering van gastlanden ‘moedigen’ een proactieve benadering van het respect voor mensenrechten aan.
Intern geeft dat volgende positieve effecten:
- een sterkere werknemersmotivatie en –retentie
- een hogere productiviteit bij werknemers
- verbeterde bedrijfsrelaties
- een beter risicomanagement
- de zekerheid van een vergunning om te handelen (licence to operate).
Extern zijn de pluspunten:
- betere relaties met de (lokale) gemeenschap
- een versterking van de bedrijfsreputatie en het merkimago
- een kleiner risico op negatieve publiciteit en boycots
- perceptie als verantwoordelijk ten opzichte van shareholders- en stakeholderskwesties
- stimulans voor sociale cohesie en burgerlijke stabiliteit.
Lees meer over mensen- en kinderrechten
- Het rapport ´Children’s Lives at Stake – Working Together to End Child Labour in Agra Footwear Production´
-
De afgelopen jaren zag The Shift de belangstelling en expertise van maatschappelijke, academische, private en publieke actoren inzake Human Rights & Environmental Due Diligence toenemen. Deze opname van een infosessie rond deze thema's is er voor iedereen die wil begrijpen wat dit proces precies inhoudt en waarom het van belang is voor elke organisatie die wil meebouwen aan een duurzamere toekomst.
-
Kmo's implementeren mensenrechten en milieu due diligence in 5 stappen.
Gerelateerde inhoud
-
Plastic Bank is een Canadees bedrijf dat David Katz in 2013 mee oprichtte. Vanaf dag één met een duidelijk doel: de plastic soep in de oceanen een halt toeroepen.
Wat het businessmodel zo uniek maakt? Dat mensen in achtergestelde regio’s vergoed worden om het zwerfplastic op te ruimen. Plastic als betaalmiddel dus. Inmiddels heeft het bedrijf 4.300 verzamelaars in dienst.
-
Axudo wil organisaties succesvoller maken door maatschappelijk verantwoord ondernemen in hun DNA
Expertise Ik ben een enthousiaste en gedreven process analist die haar kennis van processen en systemen wil ge -
-
‘Duurzaamheid en armoede’. Het is niet toevallig het thema van het tiende tweejaarlijkse Verslag van het Steunpunt tot bestrijding van armoede.
Het toont de expliciete wil aan van mensen in armoede en hun verenigingen om hun plaats in het debat over de toekomst op te eisen.
Het tweejaarlijkse Verslag 2018-2019 brengt vaststellingen, analyses en aanbevelingen. Met een duidelijke boodschap: de strijd tegen armoede heeft eenzelfde urgent karakter als het milieuvraagstuk, en veronderstelt structurele maatregelen. Klimaatbeleid en armoedebeleid gaan wel degelijk samen.
-
De internationale vakbond IndustriALL Global Union en de Belgische vakbonden sloten vorig najaar een nieuwe mondiale collectieve arbeidsovereenkomst (cao) met de Belgische multinational Umicore.
Het is de derde keer dat de overeenkomst, die voor het eerst werd gesloten in 2007, vernieuwd wordt.
-
Op 9 december organiseerde Fair ICT Flanders de ‘Conference on Fair & Circular ICT’. Het was de eerste conferentie in Vlaanderen die volledig gewijd was aan de vraag hoe je als ICT-aankoper kunt bijdragen aan een meer duurzame wereld?
Met 110 deelnemers toont de conferentie aan dat het thema leeft bij aankopers, duurzaamheidsmedewerkers en ICT’ers van publieke instellingen en private bedrijven.