Sterk Geschakeld: Eerste hulp bij inclusie
Met deze reeks artikels over inclusie op de werkvloer wilden we in de eerste plaats aantonen dat het zeker de moeite waard is. Dat wil zeggen dat er dus wel sprake is van enige moeite. Diverse, inclusieve werkomgevingen creëren en ieders recht op werk vrijwaren, het gebeurt niet vanzelf. Gelukkig sta je er als werkgever of leidinggevende niet alleen voor. Er zijn heel wat steunmaatregelen, informatiebronnen en helpende handen waar je een beroep op kan doen. We geven er hier graag enkele mee. Het is zeker geen volledig overzicht, maar we hopen je zo alvast op weg te helpen.
Individueel maatwerk vanaf 1 juli
Laten we starten met de grote verschuiving die voor de deur staat. Vanaf 1 juli zullen de Lokale Diensteneconomie (LDE), maatwerkafdelingen (MWA), de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) en de Sociale Inschakelingseconomie (SINE) geleidelijk aan verdwijnen. In de plaats daarvan komt het individueel maatwerk. Binnen dat systeem kan een werkzoekende of werknemer een arbeidsbeperking laten vaststellen door de VDAB. Een specialist beoordeelt dan wat de beperking juist inhoudt en welke ondersteuning een werkgever kan krijgen als die de betrokken persoon in dienst neemt.
Die ondersteuning kan bestaan uit een begeleidingspremie en/of een loonpremie. De begeleidingspremie is een forfaitaire vergoeding om de kost van begeleiding op de werkvloer te dekken. De loonpremie is een percentage van het loon van de medewerker, bedoeld om de kosten van aanpassingen aan de werkvloer of een verlies aan rendement op te vangen.
“Het idee achter individueel maatwerk is dat het makkelijker wordt voor reguliere werkgevers om doelgroep medewerkers aan te werven met de nodige begeleiding”, vertelt Linde Brewaeys van Herw!n. “Begeleid en aangepast werk is de USP van onze sociale ondernemers. Nieuwe leden die medewerkers in het statuut individueel maatwerk willen aanwerven, kunnen rekenen op ons netwerk en onze juridische en administratief-technische expertise, bijvoorbeeld via het webinar Start to Individueel maatwerk.”
Meer dan een uitzendkantoor
Ook voor de uitzendsector is het individueel maatwerk een belangrijke vernieuwing, beaamt Vincent Vandenameele, directeur bij Travi: “Uitzendkantoren scoren vrij goed in het activeren van mensen met een zekere afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder ook personen met een arbeidshandicap. Tot nu toe ging dat vaak over mensen uit het buitengewoon secundair onderwijs, waarbij uitzendbedrijven een beroep deden op de Vlaamse Ondersteuningspremie. Na de overgang naar individueel maatwerk verwacht ik dat uitzendkantoren meer mensen zullen begeleiden die nog iets verder van de arbeidsmarkt staan. Profielen die nu eerder bij maatwerkbedrijven of lokale dienstverlening terechtkomen. We hebben voor de uitzendbedrijven al een webinar georganiseerd samen met het Departement Werk en Sociale Economie, dat de maatregel zal beheren.”
“Voor de werkgever is het aanbod aan maatregelen en subsidies al snel een kluwen. Wij kennen die materie goed en kunnen hen adviseren over waar ze de nodige info vinden. Als een bedrijf dat wil, kunnen we zelfs een heel traject op maat uitwerken. Dan organiseren we bijvoorbeeld workshops voor collega’s en leidinggevenden rond de doelgroep in kwestie, zoals: 55+ers, jongeren… Nog een mogelijkheid is job- en taalcoaching op de werkvloer, rond de specifieke taken en terminologie van het bedrijf. Voor veel doelgroepen is mobiliteit een groot probleem, daarom zetelt Travi ook in het bestuur van Max Mobiel, een project in het Gentse om collectief vervoer te organiseren voor mensen die in ploegen werken in de havenzone. Vaak beschikken kandidaten niet over een wagen of een rijbewijs. Voor zo’n industriezone met veel vacatures en dus nood aan instroom, konden we, dankzij subsidies en cofinanciering van de bedrijven, een flexibele oplossing aanbieden aan een democratische prijs. De komende jaren willen we ook de samenwerking met ‘1 uit de 1000’ versterken, een initiatief om werkvloeren voor mensen met een fysieke beperking open te stellen.”
Sterpunt Inclusief Ondernemen
We hebben in deze reeks al een lans gebroken voor de rol van de coach en veelvuldig geput uit hun ervaringen. Sterpunt Inclusief Ondernemen is een koepelorganisatie gewijd aan de inclusieve arbeidsmarkt die, naast ondernemingen en maatschappelijke organisaties, ook de coaches en begeleiders verenigd binnen De Werkplekarchitecten. Het Sterpunt is dus een goed aanknopingspunt om de nodige partners te vinden voor coaching, re-integratie, stages…
Het Sterpunt organiseert ook opleidingen, lerende netwerken en innovatieve projecten en rijkt tweejaarlijks de Award voor Inclusieve Onderneming uit. Naar aanleiding van die award schreven ze zelfs een boek gewijd aan inclusief werken en ondernemen.
Inclusieve, eervolle vermeldingen
VOKA Welt: dit hr-programma begeleidt ondernemingen richting meer inclusie met onder meer een uitgebreide scan van de hr-situatie, waaruit een actieplan voortvloeit. De deelnemers vormen samen een lerend netwerk om ervaringen uit te wisselen.
eDiv: is een gratis online tool, ontwikkeld door Unia. Je vindt er opleidingen over wetgeving rond discriminatie en beperkingen, gidsen over diversiteit, leiding geven en training en een database met voorbeelden.
Handicap & Arbeid: is gewijd aan het recht op werken van personen met een handicap of chronische ziekte. Op hun website vind je tal van goede praktijken, nieuws en een informatie databank met uitleg over verschillende aandoeningen, hun effect op de werkvloer en hoe je daarop kan inspelen.