Monitor geeft Amsterdam inzicht in materiaalstromen

Maar ‘de helft minder’, van wat? Om te meten hoeveel materialen de stad in en uit gaan, hoeveel daarvan wordt verwerkt, gebruikt of doorgesluisd, en wat het effect daarvan is op het milieu en het klimaat, werd de Monitor Amsterdam Circulair ontwikkeld. Een handige en precieze tool die een uitgebreid inzicht geeft in de materiaalstromen. De eerste resultaten uit de monitor zijn binnen.

Amsterdam is met deze monitor de eerste stad ter wereld die zicht heeft op alle materiaalstromen die binnenkomen en worden geconsumeerd of uitgevoerd. Wethouder Van Doorninck en programmamanager Rene Koop presenteren op 11 februari de resultaten van de eerste trendanalyse van de Monitor Amsterdam Circulair. De presentatie van de resultaten valt op de laatste dag van de Week van de Circulaire Economie.

Resultaten

Uit de monitor blijkt dat er jaarlijks in totaal zo’n 73 miljard kilo aan materialen door Amsterdam bewegen. Van voedsel en kleding tot elektronica en bouwmaterialen. Daarvan blijft 18 miljard kilo in Amsterdam. De rest is bestemd voor export en verlaat de stad ook weer.

Als de stad dit voor 2030 wil halveren, dan moeten er ieder jaar 2,3 miljard kilo minder materialen verbruikt worden. Dat is 15 keer het gewicht van de Johan Cruijff Arena. Per jaar. Alleen dan is de doelstelling om in 2050 een volledig circulaire stad te zijn realiseerbaar. De resultaten tonen aan dat Amsterdam nu moet overstappen op materialen die minder belastend zijn voor het milieu.

Toename materiaalgebruik en CO2-uitstoot

De monitor laat zien dat het grondstofgebruik tussen 2015 en 2019 licht is toegenomen. Ook is de CO2-uitstoot van de stad verder gestegen. Dat dit zo is, ondanks de inspanningen om de uitstoot van CO2 in de stad terug te brengen, heeft te maken met de rekenmethode van de monitor. Die rekent namelijk ook de uitstoot van de productie mee. De uitstoot gebeurt dan buiten Amsterdam of zelfs buiten Nederland. Deze productie-uitstoot bedraagt naar schatting 70 tot 90 procent van de totale CO2-uitstoot van Amsterdam.

De gemeente heeft de monitor opgesteld samen met het Centraal Bureau van de Statistiek op basis van de gegevens van goederenvervoer uit sectoren als zeevaart, wegvervoer en buizentransport. Naast inzicht in de route van de grondstoffen over de wereld, heeft de monitor ook aandacht voor de effecten op milieu en klimaat en voor de sociale impact.

Afspraken en regels

Amsterdam onderzoekt al jaren hoe het zijn economie circulair kan maken. De Monitor Amsterdam Circulair is onderdeel van zijn circulaire strategie en het uitvoeringsprogramma 2020. Sindsdien zijn er afspraken gemaakt om meer in te zetten op houtbouw en stelt de gemeente stevige eisen aan circulair materiaalgebruik en energie-eisen in de bouw. Ook zamelt de stad meer kleding apart in, zodat de kleding weer kan gebruikt of verwerkt worden voor/in straatmeubilair.

Maar er lijkt nog meer mogelijk is. Daarom pleit Amsterdam voor nieuwe landelijke regels rond de productie, zodat producten makkelijker uit elkaar gehaald en gerecycled kunnen worden. Repareren en recyclen moet aantrekkelijker worden dan nieuw kopen. Dit is af te dwingen met bijvoorbeeld een hogere belasting op grondstoffen. Daarvoor is nauwere samenwerking nodig met marktpartijen en de nationale en internationale politiek.

Methodiek beschikbaar

De monitor is uniek in zijn soort en de ontwikkelde methodiek is bruikbaar voor andere regio’s in Nederland. Amsterdam stelt zijn werkwijze graag ter beschikking en roept andere steden op om ook een dergelijke monitor op te stellen.

Meer weten

Hier vind je alle resultaten van de analyse van de monitor.