Waterzuiveraar ontwikkelt innovatieve watercyclus op lokaal niveau

De site van de Kruitfabriek ondergaat een hele metamorfose. Het moet een complex worden waar wonen, recreatie, sport en cultuur samengaan. Afvalwater is er dus onvermijdelijk. En daarin zag Aquafin een mooie kans. “We waren al langer aan het uitkijken naar projecten waarbij we circulair konden werken. De waarde is niet te overzien als we grondstoffen uit afvalwater kunnen halen. We kwamen in contact met een bouwpartner die hoge doelstellingen vooropstelde rond ecologie en waterbesparing. Voor ons was het dus een goede gelegenheid om in een living lab onze ideeën in de praktijk uit te testen.”

Onderzoek op wijkniveau

“Hoe we tot de Kruitfabriek zijn gekomen? We keken heel concreet naar wat een interessant project zou zijn op wijkniveau, wat er daar mogelijk zou zijn, welke waterstromen er aanwezig zijn en welke delen we conceptueel zouden kunnen uittesten. De Kruitfabriek leek ons hiervoor ideaal. Via Vlaanderen Circulair verkregen we subsidies om van start te gaan. De bouwpartner, Stad Vilvoorde, Nutrient Recovery Systems en Aquafin leverden een bijkomende bijdrage.”

De focus van het project ligt op onderzoek naar het hergebruik van grijswater. Het is verantwoordelijk voor 84% van het volume aan afvalwater dat dagelijks in een huishouden wordt geproduceerd.

Grijswater is een bron van warmteenergie, afkomstig van douches, (vaat)wasmachines, ... “Het is een waterstroom die relatief proper is. We kunnen dit zuiveren tot water dat vergelijkbaar is met hemelwater. Daarnaast kunnen we door gebruik van een hightech-installatie een nog hogere zuiverwaarde bekomen. Misschien zelfs zo zuiver als bronwater. Hierop ligt niet de huidige focus, maar het is zeker iets om over na te denken.”

“We zijn tevreden dat inmiddels alle installaties zijn gebouwd. Zowel de filter als het systeem om de fosfor uit urine te recuperen. Op ons kick-off event kregen we veel leuke reacties. We zien het dan ook als een maatschappelijke boodschap. Technisch zit het ook goed, al waren er nog enkele kinderziektes. Maar dat is ook logisch.”

Elke druppel twee keer gebruiken

Marjoleine Weemaes ziet nog wel wat uitdagingen rond het hergebruik van afvalwater.

“We moeten blijven de nadruk leggen op hoe we dat precies kunnen doen. Zowel bij de stadsontwikkeling als de bevolking. De droogte neemt toe terwijl er in de stad niet altijd veel regenwateropvang mogelijk is. Terwijl wordt er drinkwater voor bijvoorbeeld het toilet gebruikt. Dat is zonde. Daarom moeten we kijken naar alternatieven.

Eigenlijk zouden we elke druppel uit de kraan twee keer moeten kunnen gebruiken. Volgens ons is dat concept mogelijk voor Vlaanderen.

“We zien ook veel mogelijkheden in de combinatie van gezuiverd afvalwater met groene toepassingen. Op die manier kunnen we meer groen terugbrengen in bijvoorbeeld steden. Ik zie daarin een grote opportuniteit. Volgens ons is het ook één van de oplossingen voor klimaatverandering. We willen hiermee testen en de aanpak in de praktijk bijschaven.”

Nog meer ontwikkeling nodig

Het project staat niet meer in de beginfase, maar staat evenmin helemaal op punt.

“We hebben bijvoorbeeld nog geen duidelijk zicht op de kwaliteit op grote schaal. Daarvoor is er nog meer ontwikkeling nodig. De timing? Eind 2019 zouden we een goed beeld moeten hebben over de kwaliteit en de kosten. Daarna moeten we het concept verfijnen en ontwerpen.”

Een verdere samenwerking met de bestaande partners is dus aangewezen. Bij Aquafin klinken ze hierover positief. “Vanaf het begin liep de samenwerking met onze partners heel positief. We merken veel enthousiasme. Hoewel het snel moest gaan, kregen we toch de nodige centen. Dat is te danken aan de goede verstandhouding.

Er is veel wendbaarheid nodig. Samen kunnen we het project de nodige aandacht geven.

“Wat de volgende stappen zijn? We focussen ons eerst verder op het technische gedeelte. De monsterafname, de kinderziektes eruit werken en dan de schaalvergroting onderzoeken. We moeten komen tot een solide businessmodel.”