Pas na ramp in Bangladesh kwam duurzame werkkledij in stroomversnelling

Anne en haar partner komen beiden uit de vakbondswereld. Het hoeft dus niet te verbazen dat ze goede arbeidsomstandigheden hoog in het vaandel dragen.

“Dat is inderdaad heel belangrijk voor ons. Daardoor kwamen we ook in contact met de Schone Kleren Campagne. We waren toen in ons textielbedrijf al bezig met opdrukking van werkkledij. We kregen wel eens vragen over de correcte werkomstandigheden van de productiefabrieken en de katoen.”

Daens-toestanden

Toch was er nog weinig geweten over de omstandigheden waarin het textiel gemaakt werd, weet Anne.

“Niemand stond erbij stil dat de eenvoudige werkkledij, t-shirts en promokleding uit Azië kwamen. Daar heersten toen nog Daens-toestanden. Tot drie jaar geleden, na de ramp in Bangladesh. Vanaf dat moment kregen we meer vragen. Ondertussen is het misschien weer wat afgezwakt, maar het aanbod is nu ook iets groter.”

“Hoe we de correcte arbeidsomstandigheden kunnen controleren? Dan kom je terecht bij het verhaal van de labels. Eigenlijk is dat een triestig verhaal, want de wildgroei aan labels is nefast voor de sector.

Wij sloten ons daarom aan bij de Schone Kleren Campagne en bij de Fair Wear Foundation. Zij zorgen voor de controles volgens de ILO-normen rond brandveiligheid, bouwpreventie, enzovoort. Wij betalen daarvoor een bijdrage.

Er zijn veel gelijkaardige initiatieven, maar ze lopen allemaal langs elkaar. Het is voor de consument moeilijk om door het bos de bomen nog te zien. Vaak denkt een consument bij ‘fairtrade’ aan chocolade en de boeren die een eerlijk loon kregen. Voor kleding zijn ook correcte werkomstandigheden heel belangrijk.”

Labels maken beslissingen moeilijk

Ook wat betreft biologische materialen blijkt er een wildgroei aan labels te zijn.

“Het gaat dan in ons geval om de katoen, hoe ze die kweken en nadien kleuren. Elk label heeft andere standaarden. Dat maakt het voor ons moeilijk om een bedrijfsbeslissing te nemen. Wat dekt het label en wat niet? Dat geldt zeker ook voor de consument.”

“Wij waren in België bij de eersten die zich aansloten bij de Fair Wear Foundation. Het zorgde voor een unieke positie op de markt. Nu is het GOTS-label in aanvraag, ook voor ons duurzaam drukproces. We willen het certificaat ook halen voor het hele atelier. Het is een volgende stap.

Of het voor meer bekendheid zorgt? Het blijft vechten tegen de bierkaai. De vooruitgang gaat heel traag. Er is een evolutie, maar er blijven weinig spelers op de markt. Ze zullen er komen. Het is een noodzaak om de markt competitief te houden. Nu ervaren we soms problemen bij overheidsopdrachten.”

Terugkomen van kale reis bij gemeenten

Het woord is gevallen: de overheid.

ACP ging jaren geleden met hun Project Fairtrade heel wat gemeenten en overheden af om hen te overtuigen van ethische signalisatiekledij voor gemeente- en stadsarbeiders.

“We werden uitgenodigd om ons project voor te stellen aan de duurzaamheidsverantwoordelijken en de aankopers. Daar is niets uitgekomen na twee jaar hard werken. We hebben het project dan ook opgegeven. Waarom? We kregen altijd andere argumenten te horen. Ofwel werkten ze al met een vaste leverancier, of de kledij zat niet goed, de coalitie veranderde, enzovoort.

Het maakt dat we ons nu vooral richten tot bedrijven. We hebben een vaste klantengroep en die zorgen voor een vaste basis.”

“Wat we doorheen de jaren nog opmerkten? Dat hennep-producten een piek kenden, maar helemaal zijn teruggevallen. Waarom weten we niet. Feit is wel dat een pak leveranciers hun boeken moesten neerleggen door de terugval, ondanks de goede kwaliteit en hun goed werk. Mogelijk is de katoenlobby te groot en te sterk.

Een nieuwe trend is mogelijk gerecycleerde kleding, waaronder t-shirts en pulls.”

Pioniers sneuvelen

Doorheen de jaren zag ACP heel wat collega-bedrijven sneuvelen, ook in het buitenland.

“Switcher in Zwitserland was een bijzonder duurzaam bedrijf in bedrijfs- en promokleding. Ze waren een pionier op vlak van traceerbaarheid van grondstoffen. Onlangs gingen ze toch failliet. Ik ontmoette ooit de CEO. Hij vertelde mij dat ze enorme stappen maakten, maar de markt niet kon volgen.

De snelheid van de transitie blijft een probleem. De pioniers vinden te weinig afzet.

Waarom wij wel overleven? We hebben verschillende soorten klanten. Niet alleen bedrijven, maar ook verenigingen en festivalorganisaties. En we werken niet alleen voor het duurzaamheidssegment. We hebben lang nagedacht of we niet-duurzame klanten zouden afstoten. Toch hebben we dat niet gedaan. Achteraf zijn we daar blij om. Zij hebben ons bij momenten opgevangen. We denken er nu wel terug over na. Een beslissing is nog niet gevallen.”