Met welke strategieën creëren we de juiste impact? In haar column reflecteert Kaat Peeters van de Sociale InnovatieFabriek over de limieten en gevolgen van groeidenken.
MVO: van oorlog naar rock 'n roll
Zelf heb ik een lange professionele zoektocht achter de rug. Ik ben marketeer en ik ben graag marketeer. Maar, ik kan niet meer trots zijn op mijn vak. Marketing staat synoniem voor verhaaltjes vertellen, mensen verleiden om onnodig te consumeren en producten maken die niet vertrekken vanuit het welzijn van mens en milieu, maar wel vanuit de winst die ze kunnen opleveren. En dus heb ik de keuze. Stap ik uit het marketing vak. Of tracht ik mijn vak te veranderen. Ik koos voor het laatste. Het resultaat van die zoektocht zijn twee boeken: ‘Transformeren om te overleven’ en ‘Happy Profit’.
We moeten en we zullen
Die zoektocht heeft me uiteraard ook langs het pad van de duurzaamheid geleid. En wat me opviel is dat ik geen aansluiting kon vinden bij de algemene tonaliteit van de duurzaamheidsdiscussie. Het is voor mij gewoon te negatief en te zwaar op de hand. We moeten en we zullen.
Bij elke bijeenkomst over duurzaamheid vliegen de onheilspellende berichten ons om de oren. We moeten ons gedrag veranderen of we gaan allemaal ten onder. We zullen onze verantwoordelijkheid nemen of we zullen kapotgaan aan schuldgevoelens. We moeten rekening houden met het welzijn van de volgende generaties of onze eigen kinderen zullen het ons nooit vergeven. Groei zullen we ons niet meer kunnen veroorloven, want de grondstoffen worden te schaars en te duur.
En, ook al trek ik die cijfers helemaal niet in twijfel, de angst die verborgen zit in al die analyses stoot me eerder af, dan dat het motiveert. Te vaak ben ik tevergeefs op zoek naar positieve nieuwe perspectieven, naar een nieuwe realiteit die me doet dromen van een gelukkig en goed leven.
Een positief verhaal
En zo is dus Happy Profit ontstaan. Happy Profit wil voornamelijk een positief verhaal zijn. Happy Profit wil de negatieve spanning rond winst wegnemen en ziet de uitdagingen van de wereld als een enorme opportuniteit voor succesvolle merken en bedrijven. Happy Profit gelooft dat als CEO’s en marketeers erin slagen om ander te leren kijken naar de wereld om ons heen, dat er zich dan ongelooflijke groeimogelijkheden zullen aandienen om winst duurzaam te maken.
Zo kunnen we een onderscheid maken tussen bad profit, good profit en happy profit.
Bij bad profit trekken bedrijven zich niks aan van de gevolgen die ze hebben op mens en maatschappij. Alles voor de winst is het credo. Winst op korte termijn is het ultieme doel en de kosten worden gesocialiseerd.
Bij good profit is winst nog steeds het doel, maar nemen bedrijven wel hun verantwoordelijkheid voor de impact op mens en milieu. Ze trachten de tekortkomingen uit het systeem te halen. Je zou dit ook people, planet, profit kunnen noemen.
Happy Profit gaat nog een stapje verder. Winst is geen doel, maar een beloning. Bij Happy Profit halen we niet de tekortkomingen uit het systeem, maar creëren we een nieuw systeem. Stakeholder value en business value gaan hand in hand. Hoe meer stakeholder value bedrijven creëren, hoe meer business value zal volgen. Bij Happy Profit drijft immateriële waarde de materiële waarde.
Niet gewoon tapijten verkopen
Een geweldig voorbeeld van Happy Profit is Desso. Desso is een tapijtenfabrikant. Enkele jaren terug besliste het management om over te stappen op cradle-to-cradle. Dit zorgde voor een totale omwenteling binnen het bedrijf. Men had plots een positief verhaal te vertellen dat over meer ging dan mooie, kwaliteitsvolle tapijten aan een aantrekkelijke prijs. De bedrijfsresultaten volgden.
Maar er is meer. Deze strategieswitch zorgde ook voor een verrassende groei, energie en vele nieuwe innovaties. Ondertussen verkoopt Desso niet enkel de tapijten, maar worden ze ook verhuurd. Desso ontwikkelde de AirMaster, een tapijt dat de lucht zuivert en zorgt voor een 70 % verbetering van de luchtkwaliteit. Samen met Philips worden op dit moment ‘slimme tapijten’ gemaakt die mensen ondersteunen op gebied van zorg en veiligheid.
Desso is een bedrijf geworden waar de werknemers geen tapijten aan de man brengen, maar bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van mensen.
Happy Profit gaat uit van het feit dat de wereld klaar is voor ‘een nieuwe lente’. Zeker in de Westerse wereld zitten we collectief in de winter. Ons systeem werkt niet meer en kan geen welzijn creëren voor de overgrote meerderheid van de mensen. Het systeem loopt op zijn laatste benen en wordt gekenmerkt door een verlammende overvloed aan structuren en regels. Dus, laten we afscheid nemen van dit doemdenken en collectief een nieuwe lente opstarten. Er zijn vandaag enorme mogelijkheden voor bedrijven en organisaties om die nieuwe wereld die draait om het creëren van ‘meaning’, zichtbaar te maken en vorm te geven. Het is rockn’roll buiten.
Herman Toch is een marketing en strategie consultant. Herman begon zijn carrière als assistent aan de Vlerick Leuven Gent Management School. Hij deed o.a. internationale ervaring op als VP Global Marketing bij Douwe Egberts en was Global CEO van Censydiam. Momenteel adviseert hij grote merken als Heineken, Philips, Heinz, VMMa en de Colruyt groep.