Laat goede bacteriën je huis schoonmaken

Joris Jansen (29) is al jarenlang bezig met de analyse van bacteriën in de lucht. “Ik ben biochemicus van opleiding en heb onderzoek gedaan naar microben in onze binnenlucht. Zo ontdekte ik dat kinderen in een landbouwomgeving aan meer microben blootgesteld worden, maar minder last hebben van allergieën. Meer bacterien hoeft dus niet altijd negatief te zijn.”

Door dat onderzoek hebben de positieve microben Jansen te pakken gekregen. “Ik ben me jarenlang gaan verdiepen in studie van microbiomen, microben in het binnenmilieu. Daarvoor neem je dus luchtstalen binnenskamers, om te zien wat er allemaal rondzweeft.”

Jansen werkte onder meer rond zorginfecties in ziekenhuizen. “Daar probeert men de omgeving zo steriel mogelijk probeert te maken met schoonmaakproducten die 99,9% van alle bacteriën doden. Maar er zal dus wel altijd 0,1% overleven. Dat zijn bacteriën die resistent zijn aan het agressieve product.”

Het is volgens Jansen absurd om dagelijks miljoenen microben te bevechten. “Steriele ruimten zijn onmogelijk in een omgeving waar mensen aanwezig zijn. Het doden van bacteriën creëert ook een druk, zoals bij antibiotica. De resistentie groeit, waarop je ze op termijn niet meer kan bestrijden. Terwijl je in de omgeving ook goedaardige bacteriën zou kunnen toevoegen, zodat die in de meerderheid zijn.”

Schoonmaakparel Yokuu

Daarop ontstond het idee van een ‘schoonmaakparel’, in 2018 alweer. “Ik redeneerde dat we goede bacteriën misschien wel in een droog product konden steken. De bacteriën zouden dan actief worden als ze in contact komen met water. Ik onderzocht welke probiotische producten er al bestonden, wat die kostten… en heb een jaar genomen voor de ontwikkeling. Die tijd was ook nodig om partners te vinden.”

Acceleratoren als Start It @KBC en The Circular Kick Start maakten Jansens droom werkelijkheid. “Dankzij hun advies en begeleiding heb ik Yokuu kunnen opstarten. Onze missie: het managen van ecosystemen rondom de mens. We kregen ook een subsidie van de stad Antwerpen om ons idee uit te werken.”
In oktober 2020 heeft Jansen een eerste product gelanceerd: de Yokuu-allesreiniger. “Het is een bruisende parel, die gebruik maakt van de eigenschappen van 15 miljoen goedaardige bacteriën. Een oneindige, hernieuwbare bron.”

Moleculair onderzoek en nieuwe technieken

Hoe komt het dat dit idee nu pas vorm krijgt? “Vroeger hadden we geen technologieën om te bestuderen wat er allemaal in de lucht zat. Herinner je je nog die voedingsplaatjes van in de biologieles, waarop je dan bacteriën door de microscoop kon waarnemen? Wel, dat was slechts een klein staaltje. Dankzij moleculair onderzoek en nieuwe technieken zien we wat er werkelijk is. Het gaat dan om 100 tot 1.000 keer meer bacteriën dan we dachten.”

Hoe ze er dan in slaagden om de goede bacteriën te onderscheiden en te kweken? “We namen eigenlijk een stuk grond mee naar een labo, waar we stammen isoleerden en die onderzochten op veiligheid en effectiviteit. Daarop konden we de goedaardige bacteriën selecteren. We maakten hiermee een product in poedervorm, dat we tot een bruistablet persten.”

Die bruistablet moet je dan in een spuitbus steken, oplossen in water en voilà: je hebt een ecologische allesreiniger. “Eén parel is goed voor 300 ml allesreiniger. Die werkt preventief: bacteriën hechten zich op het oppervlak ,waardoor vuil minder kans krijgt. Onze allesreiniger gaat dus een stap verder dan een klassiek schoonmaakproduct. Het oppervlak zal niet alleen zichtbaar proper zijn, bacteriën die achterblijven zullen ook verder zuiveren.”

Minder plastic en transport

Jansen en zijn kompanen hebben nu ongeveer 10.000 parels verkocht. “Dat zijn dus ook 10.000 plastic flessen minder. Onze spuitfles is herbruikbaar - zo is er minder plastic in omloop en dien je ook veel minder te doen op vlak van transport. De impact van ons product vind je ook terug in het afvalwater, of beter: niet terug. Mens, milieu én omgeving profiteren daarvan.”

UNIZO heeft Yokuu uitgeroepen tot ‘Starter van het Jaar’ in de provincie Antwerpen. Mede door corona zijn mensen ook meer bezig met gezondheid binnenshuis. “We rollen onder meer een product uit naar rusthuizen om de positieve effecten te bewijzen. We gaan op termijn ook komen met nieuwe producten: vloerreiniger, ontkalker, ontvetter,… De toekomst is aan de goede bacteriën”, besluit Jansen.

Voor investeringen in het productgamma, marketing en sales zoekt Yokuu nog financiering. Op dit moment loopt een campagne op het crowdleningsplatform Winwinner.