Een duurzame, sociaal-rechtvaardige en klimaatneutrale bedrijfsvoering voor Aeropolis

Van individuele acties naar een collectieve visie

“We stelden vast dat de organisaties in het gebouw al bepaalde acties ondernamen om hun werking op verschillende vlakken duurzamer te organiseren”, vertelt Ludwig. “Van daaruit ontstond het idee dat het nuttig kon zijn om dit op een collectieve manier aan te pakken, gezien we toch hetzelfde gebouw delen. Met een kleine werkgroep werden ideeën verzameld, wat uiteindelijk uitmondde in een engagementsverklaring (nvdr: zie onderaan dit praktijkvoorbeeld). Het zijn vooral de grotere organisaties die de verklaring ondertekenden, al werken de andere organisaties in de praktijk ook wel mee in de geest van de engagementsverklaring.”

“We hadden natuurlijk een concreet startpunt nodig om de acties te bepalen die moeten zorgen voor die duurzame, sociaal-rechtvaardige en klimaatneutrale bedrijfsvoering tegen 2030, zoals de organisaties overeenkomen in de engagementsverklaring”, vervolgt Ludwig. “Daarom hebben we ervoor gekozen om in zee te gaan met Ecolife, een organisatie die een nulmeting maakte van onze huidige CO2-voetafdruk. Daaraan gekoppeld deden ze een aantal aanbevelingen rond de bredere werking. Het is van belang om de de ideeën die er al leefden ook wetenschappelijk te onderbouwen. Uit die nulmeting kwam naar voor dat we eigenlijk met tal van acties al op de goede weg waren, wat ook fijn is om te kunnen delen met de gebouwgebruikers.”

We streven naar een besparing van 1.673 ton CO2 tegen 2030. We legden de horizon bewust niet te ver in de toekomst, zodat we effectief op korte termijn naar iets toewerken.  Sandra Rosvelds, diensthoofd studiedienst Beweging.net

De omschakeling naar groene stroom is het sluitstuk van ons energiebeleid.”, vervolgt Ludwig. “Een ander mooi voorbeeld hiervan is de samenwerking met het naburige ziekenhuis, het rusthuis en de brandweer. Samen met deze partners hebben we een gezamenlijke stookplaats gemaakt op basis van een warmtekrachtkoppeling, die aangedreven wordt door koolzaadolie, houtpellets en een klein stuk aardgas. Ook de keuze voor een groenestroomleverancier werd samen met deze partners gemaakt, wat op zich wel een uitdaging was. Maar op die manier konden we wel meteen een heel mooi resultaat boeken.

Mobiliteitsbudget

“Je kan heel geëngageerd zijn en heel wat willen doen, maar je botst ook snel op de realiteit als kleine organisatie”, vult Sandra aan. “Als kleine huurder heb je de facto niet veel zeggenschap over het gebouw. Dat was een goede reden om de krachten te bundelen. Daarnaast is zo’n engagementsverklaring iets waaraan je je als werknemer ook kan vastklampen en erop drukken bij je leidinggevenden dat er ook effectief investeringen gebeuren.

Vanuit de engagementsverklaring is er ook bij de mensen die verantwoordelijk zijn voor het beleid in hun organisatie een draagvlak en engagement ontstaan, een platform om naar te verwijzen, elk binnen zijn of haar eigen werking. We legden de horizon bewust niet te ver in de toekomst, maar op 2030, zodat we effectief op korte termijn naar iets toewerken.”

De engagementsverklaring, die door een beperkt aantal organisaties werd ondertekend, heeft wel een weerslag op alle 35 organisaties die er hun kantoren hebben.

“Maar het is van belang dat elk van die organisaties nog steeds autonoom kan beslissen over bepaalde acties”, benadrukt Sandra.”Zo heeft elke organisatie zich geëngageerd om haar mobiliteitsbeleid onder de loep te nemen, en te kijken welke stappen kunnen gezet worden om bijvoorbeeld het beleid rond bedrijfswagens te verduurzamen. Zo bekijken we met Beweging.net momenteel of het mogelijk is om een mobiliteitsbudget in te voeren. ACV heeft dit ondertussen al in de praktijk gebracht, en ook CM is volop bezig met de invoer van zo’n systeem.

Nooit gedacht…

Ik had nooit gedacht dat ik ooit met de fiets naar het werk zou komen.”, lacht Sandra. “Op een bepaald moment maakte ik thuis de afweging met mijn man of we een tweede wagen nodig hadden. Daarnaast wilden we ook wat meer bewegen. En dan begin je toch na te denken over alternatieven. Het fietsleaseproject op Aeropolis trok me uiteindelijk over de streep. Het traject Heverlee - Brussel duur met het openbaar vervoer 1u20 minuten. Met mijn elektrische fiets doe ik er  precies even lang over!

Onlangs zaten we ook samen om concreet te onderzoeken hoe we het kunnen aanpakken om laadpalen voor elektrische wagens te installeren. Steeds meer werknemers kozen al voor een elektrische wagen, maar we krijgen ook steeds vaker bezoekers over de vloer met elektrische of hybride auto’s. De keuze die de overheid onlangs maakte, om tegen 2026 enkel nog elektrische wagens fiscaal aftrekbaar te maken, maakt die beslissing voor ons des te makkelijker.”

Door de engagementsverklaring is er ook bij de mensen die verantwoordelijk zijn voor het beleid in hun organisatie een draagvlak en engagement ontstaan om in te zetten op duurzaamheid.  Sandra Rosvelds

Afvalambassadeurs

Maar zijn werknemers ook bereid om hun gedrag te veranderen voor de acties die ook hun leven beïnvloeden?

Ludwig is stellig: “Als we de tijd nemen om de zaken op een heel persoonlijke manier uit te leggen, is iedereen bereid om zijn of haar steentje bij te dragen.

Ons afvaldossier is hiervan een goed voorbeeld: er zijn zo’n 1.200 werkplaatsen in het gebouw. Dat betekent dat er vroeger 1.200 vuilnisemmers stonden, vol met afval dat niet gesorteerd werd. We zijn overgeschakeld naar een systeem waarbij we per verdieping 4 sorteerunits centraal geplaatst hebben en alle individuele afvalbakjes wegnamen. Elke werknemer sorteert nu zelf z’n dagelijks afval. Dat vergt natuurlijk wel de medewerking van iedereen. Daarom hebben we per verdieping een afvalambassadeur aangesteld, die uitleg geeft aan zijn of haar collega’s om de maatregelen rond afval duidelijk uit te leggen, en dit ook in het bredere kader rond ons charter te plaatsen. Door die aanpak zien we bij alle medewerkers wel een grote bereidheid om hieraan mee te werken.”

De engagementsverklaring van Aeropolis

“Wij, ACV-CSC, CM-MC, beweging.net, MOC, Huis van de Arbeid/ Maison Du Travail, Okra, WCM en Pasar, die samen het kantoorgebouw Aeropolis delen, gaan voor een duurzame, sociaal-rechtvaardige, klimaatneutrale bedrijfsvoering tegen 2030.”, luidt de eerste alinea van de engagementsverklaring.

De engagementsverklaring zorgde voor de uitrol van een aantal acties, om zo tegen 2030 1.673 ton CO2 te reduceren. Een greep uit de acties:

• Keuze voor een energieleverancier die 100% groene stroom levert
• Installeren van laadpalen op de site
• 100 % elektrische bedrijfswagens tegen 2026
• Isolatie van daken en buitengevels
• Frequentiesturing van ventilatoren
• Ruimer aanbod aan vegetarische maaltijden
• Verder stimuleren van openbaar vervoer
• Verdere investeringen in Relighting
• Energieproductie via warmtekrachtkoppeling
• Afvalbesparende maatregelen
• Invoeren van een mobiliteitsbudget
• Invoer van een fietsleaseprogramma

Je vindt alle acties met een woordje uitleg terug op de website van Aeropolis.

Dit interview verscheen eerder in het Reset.Vlaanderen-magazine en op de Rest.Vlaanderen-website.