De liefde voor voetbal inzetten om mensen sterker te maken

Flashback naar 2006. De ‘Wii’ van Nintendo wordt uitgebracht, ene Barack Obama overweegt zich in de VS kandidaat te stellen voor het presidentschap en in eigen land zijn er gemeenteraadsverkiezingen, voorafgegaan door de 0110-concerten.

In Gent is er kort na die stembusgang een bestuursakkoord, waarin sprake is van de uitrol van een sociaal-sportieve werking rond KAA Gent . De aanleiding: op de grens met Merelbeke zou een nieuw voetbalstadion komen. In de slipstream daarvan wou men de omliggende wijken empoweren.

Sociale return rond Ghelamco-arena

“De Stad Gent wilde niet enkel samenwerken om een nieuw stadion neer te poten; de Stad wilde dat met voetbal een sociale return gegeven zou worden in en rond de Ghelamco Arena”, vertelt Wim Beelaert (44), algemeen coördinator van de KAA Gent Foundation. “Daarom werd de vzw ‘Voetbal in de stad’ opgericht, die later omgedoopt werd naar KAA Gent Foundation. Dat was toen al een uniek publiek-privaat partnerschap, dat vertrekt van het idee dat voetbal verbindt.”

Een voetbalstadion, weet Beelaert, is namelijk een van de enige plekken waar alle lagen van de bevolking samenkomen. Daarom wilde de lokale overheid, samen met KAA Gent én zijn supporters, een community-werking opbouwen. De overheid maakte geld vrij en de organisatie kreeg de opdracht om aan maatschappelijk werk te doen via het voetbal.

“De stad Gent is de eerste die bij de ontwikkeling van een nieuw stadion een brug sloeg naar mensen in de buurt”, weet Sofie Bracke, schepen van Sport en voorzitter van de KAA Gent Foundation.

Men vroeg zich af: hoe kunnen we mensen bereiken die we anders niet bereiken? Vanuit lokale noden en maatschappelijke doelstellingen zijn sociaal-sportieve projecten ontstaan. Dat was toen een unieke combinatie, en dat is het nu nog steeds.

Sociaal-sportieve projecten

De opstart gebeurde doordacht. “Ik wist dat een meerjarenplan voor de vzw cruciaal was en heb daar toen heel veel werk rond verricht”, legt Beelaert uit. “Dat was wat wennen voor een voetbalclub, waar meer het hier en nu telt. Maar het plan en de daarbij horende budgetten zorgden ervoor dat ik transparant kon werken. Daardoor kon ik meer mensen betrekken om na te denken over projecten, en zo gingen we gestaag vooruit. Vandaag de dag hebben we dan ook een draaiboek dat toepasbaar is op verschillende aanvragen.”

De ontwikkeling van sociaal-sportieve projecten is de corebusiness van de KAA Gent Foundation. “Ik wou in de beginfase alles doen wat ik ook maar enigszins mogelijk achtte, maar het is beter te focussen op zaken waarvan we weten dat het werkt”, aldus Beelaert.

In onze plannen stond oorspronkelijk weinig over sociaal-sportief werk. Maar met wandelvoetbal voor senioren, pleintjesvoetbal voor jongeren of de ‘Gantoise Plantrekkers’, een samenwerking met het OCMW, bereiken we nu wekelijks zo’n 600 mensen, van 5 tot 85 jaar.

De belangrijkste keuze die gemaakt is? “Al die projecten zijn ontstaan nadat de Foundation polste naar de noden van organisaties, wijken, doelgroepen…”, aldus Bracke. “Vanuit die vraag heeft men veel geëxperimenteerd en uitgetest. Een en ander heeft zich verbreed, maar de basis is en blijft: hoe kunnen we de liefde voor voetbal inzetten om mensen sterker te maken?”

Netwerkorganisatie

“We hebben wel bepaalde doelstellingen, maar gaan inderdaad heel lokaal de noden zoeken”, vult Beelaert aan. “We denken als netwerkorganisatie en zien waar we kunnen samenwerken. Als de stad haar beleidsplannen deelt, ga ik eigenlijk op zoek naar aanknopingspunten. Dan vraag ik me af hoe we, op buurtniveau, impact hebben en met welke methodieken. Zo zetten we bijvoorbeeld in op sociaal-sportieve, maatschappelijke sportcoaches. Het bestaand jeugdwelzijnswerk gebruikt die methodiek minder, dus bieden wij ze aan. De kracht zit in de combinatie van beide.”

De KAA Gent Foundation werd niet altijd serieus genomen. “Het werd eerst gezien als een marketingverhaal, maar eigenlijk heeft de club in moeilijke tijden (KAA Gent torste een schuldenlast, red.) zijn nek uitgestoken. Het is een oprecht verhaal. We staan waar we staan dankzij de sérieux waarmee iedereen dit doet. In onze bestuursorganen zijn ook voorzitter De Witte en manager Louwagie aanwezig. Door onze niet aflatende inspanningen kunnen we nu inspiratie bieden voor de erkenning van sociaal-sportief werk”, vervolgt Beelaert.

Samenwerking

“We zijn uiteraard niet de enige voetbalclub die dit doet”, weet Beelaert. “Heel wat professionele sportclubs leggen contact met de lokale gemeenschap. In Engeland zijn er zelfs community-werkingen die groter zijn dan de club! Maar in België heeft alleen Club Brugge een soortgelijke Foundation. En met KAA Gent zijn we een stichtend lid van het European Football for Development Network (EFDN), een organisatie waarbinnen vandaag meer dan 90 clubs, organisaties en stichtingen samenwerken. We delen methodieken en helpen elkaar – van concurrentie is geen sprake.”

Wat de toekomst brengt?  “De stad heeft voor de komende vijf jaar 3,5 miljoen euro structureel verankerd, zodat de Foundation kan blijven groeien”, vertelt Bracke. Beelaert is dankbaar dat de stad zich blijft engageren: “Dat biedt perspectief en rust. Met zo’n budget kan je aan de slag om de werking te professionaliseren, maar blijven experimenteren is de boodschap. We hebben plannen met verschillende organisaties, gaan aan de slag met academische inzichten en hopen op nog betere resultaten op termijn.”