De duurzame (r)evolutie bij multinationals: Nespresso toegelicht

Er blijkt wel degelijk een evolutie aan de gang te zijn in het bedrijf. Nespresso zet zich bijvoorbeeld in om de levensstandaard en de inkomsten van boeren wereldwijd te bevorderen.

Zo heeft de multinational vorig jaar het Reviving Origins-programma gelanceerd, dat hoogstaande koffieproductie moet helpen herstellen in koffieproducerende regio’s die bedreigd worden door politieke conflicten, economische problemen of milieurampen.

In dat kader is de multinational al een samenwerking aangegaan met boeren in Zimbabwe en Colombia en onlangs ook met de Ugandese overheid en 2000 Ugandese boeren. Dankzij zijn omvang kan de koffiereus een wezenlijk verschil maken in de levenskwaliteit van een groot aantal lokale boeren en families in koffieproducerende landen.

Duurzame verpakkingen

Ook op het vlak van duurzame verpakkingen staat het bedrijf niet stil. De iconische koffiecapsules van Nespresso roepen meteen het beeld op van een enorme afvalberg, maar aluminium is een grondstof die telkens opnieuw gerecycled kan worden.

Sinds maart produceert Nespresso aluminium koffiecapsules die voor meer dan 80% uit gerecycled aluminium bestaan. Het bedrijf heeft sinds 2014 bijna $200 miljoen geïnvesteerd in recyclingprogramma’s, wat er onder meer toe heeft geleid dat hun koffiemachines verkocht worden in grotendeels gerecyclede verpakkingen.

Daaruit blijkt een voordeel dat multinationals op tafel kunnen leggen: zij hebben voldoende middelen om te investeren in R&D en snel duurzame resultaten te boeken.

Post-corona

Nestlé, het Zwitserse moederbedrijf van Nespresso, is bovendien een van de bedrijven die zich in mei achter een initiatief hebben geschaard om te investeren in herstel na de coronacrisis via een systematische sociaal-economische transformatie. Daarbij stellen ze zich samen met overheden  verschillende duurzame doelstellingen (zoals een beperking van de opwarming van de aarde van 1,5 graden Celsius) en bevestigen ze hun engagement voor het klimaatakkoord van Parijs.

Een kanttekening daarbij is dat Nestlé in 2010 als een van de leden van het Consumer Goods Forum beloofde om voor 2020 een einde te maken aan ontbossing, maar die afspraken niet is nagekomen. Het is daarom geen slecht idee om de belofte met een korrel zout nemen en de resultaten af te wachten.

Nog werk aan de winkel

Ook bij Nespresso zelf is er nog werk aan de winkel. In maart kwam in een Britse documentaire kinderarbeid aan het licht in zes boerderijen waarvan Nespresso koffie afneemt. Nespresso-ambassadeur en mensenrechtenactivist George Clooney sprak openlijk zijn teleurstelling uit.

Nespresso stelde een eigen onderzoek in en zette de samenwerking met enkele boerderijen stop, maar het schandaal liet een wrange nasmaak na, onder meer omdat Nespresso graag pocht over de samenwerking met fairtrade-organisaties. De Nespresso-website verwijst naar maar liefst 44 certificaten en keurmerken die moeten bewijzen dat hun productieproces ethisch en duurzaam is. Helaas is niet elk certificaat even waardevol en veelzeggend, wat verwarring kan creëren bij de consument.

Verschillende certificaten zeggen bijvoorbeeld niets over eerlijke prijzen voor de koffieboeren. Uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat koffietelers in Afrika, Azië en Latijns-Amerika 1 cent krijgen van de 3 dollar die een kopje koffie gemiddeld kost in geïndustrialiseerde landen.

Koffie is populairder (en duurder) dan ooit tevoren, maar 25 miljoen koffieboeren kunnen niet leven van de productie. Bewustere consumenten zijn bereid om meer te betalen voor ethische koffie van goede kwaliteit, maar die mentaliteit vertaalt zich voorlopig niet in een betere levensstandaard voor de koffieboeren. Meer transparantie is cruciaal om daar verandering in te brengen.

Een grote rol voor consumenten en overheden

Het is duidelijk dat multinationals een grote impact hebben op de levenskwaliteit van lokale gemeenschappen, de duurzaamheid van ons consumptiegedrag en de opwarming van de aarde. Verschillende grote bedrijven, zoals Nespresso, zijn duidelijk begonnen met een inhaalbeweging om te garanderen dat die impact positief is, maar een extra duwtje in de rug kan nooit kwaad.

Onderzoeksjournalistiek speelt daarbij een cruciale rol, maar ook het belang van de consument mag niet onderschat worden. Die moet grote bedrijven aan de kaak blijven stellen en hen blijven confronteren met wanpraktijken en onbenutte kansen op verduurzaming.

Daar is uiteraard ook een belangrijke rol weggelegd voor overheden, die bedrijven kunnen verplichten om transparanter te zijn en van fairtrade de standaard te maken in plaats van de uitzondering.

Op die manier kan de publieke opinie ervoor zorgen dat multinationals blijven inzetten op de evolutie naar een eerlijk en duurzaam productieproces.