Circulaire economie
De kringloopeconomie of circulaire economie is een economisch systeem dat de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen maximaliseert en waardevernietiging minimaliseert; anders dan in het huidige lineaire systeem, waarbij grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd.
Het circulaire systeem kent twee kringlopen van materialen. Een biologische kringloop, waarin reststoffen na gebruik veilig terugvloeien in de natuur. En een technische kringloop, waarvoor product(onderdelen) zo zijn ontworpen en vermarkt dat deze op kwalitatief hoogwaardig niveau opnieuw gebruikt kunnen worden. Hierdoor blijft de economische waarde zoveel mogelijk behouden. Het systeem is dus ecologisch en economisch gezien ‘restauratief’. Nadenken over het gebruik van specifieke verpakkingsmaterialen kan ervoor zorgen dat er een positief effect op de duurzaamheid van het product wordt gegenereerd. De belangrijkste principes zijn:
- Waardebehoud wordt gemaximaliseerd door eerst te kijken naar producthergebruik, vervolgens hergebruik van onderdelen en als laatste hergebruik van grondstoffen.
- Producten worden zo ontworpen en gemaakt dat deze aan het eind van de gebruiksfase makkelijk demontabel zijn zodat materiaalstromen eenvoudig gescheiden kunnen worden.
- Rekening houden met de verkoopsverpakking, verzamelverpakking, retourverpakking, transportverpakking etc. voorkomt niet alleen vervuiling maar draagt bij tot de duurzaamheid en de circulariteit van het product.
- De productie, het gebruik en de verwerking van het product stoot geen schadelijke stoffen uit.
- De onderdelen en grondstoffen van ‘gebruiksproducten’ (zoals een lamp) worden hergebruikt zonder kwaliteitsverlies.
- De grondstoffen van ‘verbruiksproducten’ (zoals tandpasta) zijn biologisch afbreekbaar en worden (na eventuele onttrekking van nog waardevolle grondstoffen) teruggegeven aan de natuur.
- Producenten behouden het eigendom van gebruiksproducten, klanten betalen voor het gebruik ervan, niet voor het bezit. Een andere mogelijkheid is dat de producent het product terugkoopt aan het einde van de levensduur.
- Omdat de prestatie van het product de waarde bepaalt, wordt het leveren van de juiste kwaliteit extreem belangrijk voor de producent.
- Een van de meest belangrijke succesfactoren is (cross-sectorale) ketensamenwerking gericht op het creëren van meervoudige waarde. Hierbij vermeerdert niet alleen de economische waarde van alle bedrijven in de keten, maar ook de ecologische en sociale waarde.
Kringloop certificeren: Cradle to cradle
Architect William McDonough en chemicus Michael Braungart beschrijven de basisvisie in hun boek 'Cradle-to-Cradle: Remaking the Way We Make Things'.
Vertrekpunt is de stelling ‘afval is voedsel’. Cradle-to-Cradle-producten of -toepassingen zijn zo ontworpen dat elke vezel ervan (afval) zonder kwaliteitsverlies of milieuschade hergebruikt kan worden (voedsel). De focus ligt dus niet op ‘minder afval’, maar op ‘géén afval’.
Het einddoel is een samenleving zonder afval. Waar mvo vaak gaat over het “minder slecht maken” van een product, wil Cradle-to-Cradle het meteen goed doen.
Cradle-to-Cradle certificering kan behaald worden op vijf niveaus: Basic, Bronze, Silver, Gold en Platinum. Producenten worden zo uitgedaagd om hun product continu te verbeteren.
Meer info
- Vlaanderen Circulair
- Cradle-to-Cradle Platform
- MVO Nederland
- 50 beste praktijken van circulair ondernemen in Nederland
- Het EU-pakket circulaire economie weergegeven als infografiek
- De frontrunners: een publicatie over 6 pioniersprojecten voor een nieuwe economie
- De informatiekaart circulaire economie van Nederland Circulair
- Zeven boodschappen over circulaire economie en klimaatverandering (OVAM)
- Circulaire economie op de website van VITO
- Kwaliteitsmanagers en de circulaire transitie
- Het Woordenboek Circulaire Economie
Meer over Trendwatching
Gerelateerde inhoud
-
Duurzaamheid is een van de pilaren waarop Radisson Blu Astrid-hotel in Antwerpen steunt. In 2001 startten ze met het programma 'Responsible Business'. Hiermee engageerde de hotelketen zich om acties te ondernemen rond energiebesparing en het klimaat, medewerkerstevredenheid en ethisch ondernemen.
“Het meest zichtbare voor een hotel zijn natuurlijk de milieuinitiatieven. Water en energie besparen is in principe gemakkelijk. Alleen wilden we ook een oplossing voor al het afgedankt textiel in ons hotel. Het leidde tot een mooi recyclagetraject”, vertelt Dominique Jansen, Director Sales & Marketing bij Radisson Blu.
-
BMA Ergonomics startte in 1988 als BioMechanisch Adviesbureau (vandaar ook de latere benaming BMA). De constatering van weinig goede ergonomische bureaustoelen leidde na jaren van wetenschappelijk onderzoek in 1996 tot de eigen ontwikkeling en productie van de inmiddels heel succesvolle Axia beeldschermstoel.
Vanaf het begin staat een uitmuntende service voor klanten centraal. Al snel maakte het bedrijf daardoor faam tot in het buitenland. Groeipijnen bleven niet achter. Want dezelfde service leveren over de grens heen bleek niet zo eenvoudig. Wat bijvoorbeeld met moeilijk te herstellen schade?
Het zette BMA Ergonomics aan om modulair te gaan nadenken over het design.
-
Rotor is een collectief van professionals dat materiaalverspilling in de industriële sector een halt wil toeroepen. In 2005 startten ze met de zoektocht naar een oplossing. De doelstelling: bewust hergebruik van materialen promoten.
Met Rotor Deconstruction hebben ze ondertussen een specifieke tak voor de bouwsector. “En hieruit is dan weer Opalis.be gegroeid, een online aanbod van tweedehandsmaterialen”, vertelt Lionel Devlieger van Rotor.
-
Samen Sociaal Tewerkstellen - SST vzw- is de netwerkfederatie van de sociale werkplaatsen in Vlaa
Expertise Wij versterken sociaal en circulair ondernemen. -
Extremis is een Belgisch designmerk van outdoor meubels. Wereldwijd bekend en internationaal actief. Ze mogen zich zelfs thuis voelen in de top van de internationale designscène. Zeker aangezien ze design en MVO met elkaar willen verbinden. En dan gaat het niet alleen over mensen in een aangename setting en in optimaal comfort samenbrengen.
Maar waarover dan nog? Bram Coudijzer vertelt er in een dagboekreeks meer over.
-
Auping is een producent van bedden, mattrassen en beddengoed. Een vijftal jaar geleden sloegen ze met het aantreden van een nieuwe CEO een andere weg in. Eén die leidde naar circulaire bedrijfsvoering en cradle to cradle. Zonder de aandacht voor hun medewerkers te verliezen.
De nieuwe manier van werken bleek evenwel niet vanzelfsprekend. “De doorsnee consument ligt niet wakker van duurzaamheid”, constateerde Willem Stox, General Manager Benelux.