Koppel je groei los van schaarse grondstoffen met The Circular Kickstart

Circulair aankopen en ondernemen? Het is zowat Miekes tweede natuur. Na een carrière als expert duurzaam en strategisch aankopen bij de Stad Gent zette ze in 2015 een volgende stap met The Global Picture. Daarmee verleent ze advies en coaching op het vlak van duurzaam aankopen, duurzaam facility management en duurzame toeleveringsketens. Enige tijd later lag ze mee aan de basis van CSR Campus, dat opleidingen ontwikkelt en organiseert over MVO en duurzaamheid. In 2019 volgende dan The Circular Hub, waarover verderop meer, en The Circular Kickstart.

Die expertise gaat ook in het buitenland niet onopgemerkt voorbij. Mieke maakt deel uit van de internationale werkgroep die een ISO-norm voor circulair ondernemen klaarstoomt. We zouden sowieso ‘zoomen’. Maar Mieke 'ontmoeten' we in haar thuiskantoor in plaats van in Tokyo, waar de tweede sessie van de ISO-werkgroep zou plaatsvinden. Corona. Of wat had je gedacht?

Kan je ons eerst het bredere kader van The Circular Kickstart schetsen, Mieke?

Toen we vorig jaar de pilooteditie van The Circular Kickstart op de rails zetten, overigens mogelijk gemaakt door een subsidie van Vlaanderen Circulair in het kader van hun open call ‘Circulair Ondernemen’, hadden we twee ambities:

• het traject qua structuur meteen zo opzetten dat het schaalbaar was; zowel qua aanbod als qua geografie;
• werken met publiek-private partnerships.

Die partnerships kwamen er zeer snel.

We kregen de stad Gent mee. Verrassend is dat niet als je de circulaire ambities kent van Gent. De stad trekt bovendien veel starters aan.

Naar het voorbeeld van Startit@KBC en The Birdhouse, waarin Belfius een belangrijke rol speelt, wilden we ook een grootbank structureel bij het traject betrekken. Dat lukte met BNP Paribas Fortis.

Daarnaast sprongen Acerta (met ikwilstarten.be), Econocom en enkele inhoudelijke partners op de kar.

Samen met Vlaanderen Circulair maakten zij het dus mogelijk om vorig voorjaar voor de allereerste keer in België – en misschien zelfs in Europa – een traject te lanceren dat tot missie had en nog steeds heeft om alle start-ups te inspireren om circulair te starten.

We richten ons met andere woorden tot alle start-ups, niet enkel tot deze met een supercirculair idee. We willen hen leren om de principes van circulariteit te integreren in hun DNA en waardeketen. Het is immers onze overtuiging dat ze enkel op die manier futureproof kunnen worden.

Kun je ‘futureproof’ concreter maken?

Hiermee ga ik me niet sympathiek maken, maar een beetje duurzaamheid hier en wat positieve impact daar zal niet volstaan om onze globale voetafdruk terug binnen de grenzen te brengen die de aarde ons stelt. Hoe welbedoeld alle doorsnee duurzaamheidsinitiatieven ook zijn. Nochtans is dat wel de uitdaging willen we het verder kunnen vertellen.

Het Rapport van de Club van Rome voorspelde het al en alle statistieken en prognoses van de jongste decennia bevestigen het: 2030 wordt een cruciaal jaar op meerdere vlakken maar zeker op het vlak van de beschikbaarheid van grondstoffen.

Wat we met The Circular Kickstart daarom in essentie doen is een mysterie oplossen; namelijk hoe koppel je de groei van je bedrijf los van alsmaar schaarser worden grondstoffen. Want dat is wat je doet als je een circulair business- en verdienmodel hanteert.

En hoe vult het Kickstart-programma dat dan concreet in?

We bieden twee trajecten aan. Een exclusief startersprogramma waar een wedstrijd en pitches mee gemoeid zijn wil je geselecteerd worden en een ‘start circulair’-traject dat openstaat voor iedereen die inschrijft en acht sessies telt.

Het startersprogramma bestaat uit een theorieluik, een reeks workshops waarin bijvoorbeeld gewerkt wordt aan de zogenaamde ‘value proposition’ of aan het business model canvas, sessies met mentoren die hun expertise aanbieden op domeinen die starters aanbelangen zoals financiering, patentrecht, logistiek,…

Het traject duurt zes tot acht maanden. Op het einde van die periode is elke start-up meteen ook ambassadeur van circulariteit. The Circular Kickstart zet hen letterlijk en figuurlijk op de kaart.

Het eerste traject – de pilootversie – is inmiddels al een tijdje achter de rug. Wat hebben jullie geleerd?

Zo’n eerste keer is inderdaad ook een beetje R&D. Wat we vooral geleerd hebben is dat we té veel wilden doen. We hadden twee ‘draden’ doorheen het programma geweven: een die we de gouden draad noemden en die het programma inhield zoals ik het hierboven heb beschreven. Parallel boden we een ‘blauwe draad’ aan waarbij we de starts-ups alle zaken aanleerden die ze moesten weten om überhaupt te kunnen starten maar die niets met circulariteit te maken hebben. De puur praktische dingen dus.

Die blauwe draad zal niet zo sterk meer terugkomen in de tweede editie. We merkten dat hij ons en de betrokken start-ups te sterk afleidde van waar het echt omgaat en dat is circulair werken.

Waar we in de tweede editie ook van afstappen is de ‘one size fits all’-aanpak. We zagen dat de starters quasi allemaal op een verschillend niveau ‘instapten’. De ene was echt nog maar met het idee bezig, de andere zat in de productiefase en een derde was bij manier van spreken al aan het verkopen. Het tweede traject zal daarom volledig op maat zijn; toegesneden op de fase waarin de start-up zich bevindt.

Waren er nog andere opvallende feiten?

Wel, als je bij starters denkt aan pas afgestudeerden, vergeet dat dan. De realiteit, althans tijdens de pilooteditie, was dat ons publiek zowat volledig bestond uit veertigers met heel wat ervaring in de zakenwereld die besloten hadden het over een circulaire boeg te gooien.

En binnenkort dus een tweede Circular Kickstart?

Dat klopt en zoals was vooropgesteld, schalen we op. Behalve Gent doet nu ook de stad Brugge mee en de gemeente Merelbeke. Allicht volgen er nog locaties want we spreken met alle Vlaamse provinciehoofdsteden. Die lokale verankering vinden we echt noodzakelijk om circulariteit als het ware te borgen. Bovendien is het gewoon praktisch want starters hoeven dan niet meer van de ene kant van het land naar de andere kant te reizen om het traject te volgen.

Ook alle privé-partners zoals BNP Paribas Fortis blijven betrokken en media-partner KANAAL Z en ICT integrator Silicon stappen mee in.

En we bieden opnieuw een exclusief startersprogramma aan – op maat zoals gezegd – en het laagdrempelige programma waaraan iedereen kan deelnemen.

Op 5 oktober kan iedereen deelnemen aan de launch van de circulaire kickstart. Het woord is dan aan de starters, partners en mentoren om start-ups te motiveren om deze kans te grijpen: want circulair starten is toekomstgericht starten.

Welke rol speelt The Circular Hub in dit alles?

We hebben The Circular Hub in het leven geroepen voornamelijk voor twee redenen: het Circular Kickstart-traject ontwikkelen en gevestigde bedrijven helpen bij de identificatie van hun uitdagingen op het vlak van circulariteit.

Circulair ondernemen klinkt makkelijk maar hoe zet je de eerste stap en waar duiken dan de problemen op? Voor het ene bedrijf is dat bij logistiek en verpakking, voor het andere vormen andere manieren van samenwerken in de keten een probleem,… Om hen allemaal te inspireren en te helpen, hebben we een kort maar krachtig programma samengesteld dat een vijftal sessies telt en dat we ‘Into the Circle’ noemen.

Kort door de bocht gaat het er bij de Circular Hub dus om om uitdagingen te identificeren en partners te zoeken om ze aan te gaan. Dat geldt zowel voor The Circular Kickstart als voor Into the Circle.

We kunnen dit gesprek natuurlijk niet afsluiten zonder het ook ook nog even over de Green Deal Circulair Aankopen te hebben waarvan jij samen met een aantal partners zoals Vlaanderen Circulair en The Shift de trekker was…

Ik durf te beweren dat die Green Deal een van de belangrijkste projecten is geweest in Vlaanderen om circulariteit aan te porren. Niet enkel door aankopers het hoe en waarom van circulair aankopen duidelijk te maken maar ook – en misschien vooral – door het belang van  meer circulair aanbod in de verf te zetten.

Ondertussen weten we allemaal dat aankopen – zowel in de privé-sector als door de overheid – dé hefboom zijn om circulair denken en doen mainstream te maken. Probleem is echter dat het aanbod nog altijd té beperkt is.

Producenten moeten beseffen dat circulair ondernemen dé nieuwe USP (unique selling proposition) is, de weg naar meer klanten en dus meer omzet. Pas als die klik gemaakt wordt, zijn we echt op goede weg.

Hoe dan ook. Een gelijkaardige green deal vind je nu ook in Wallonië, in Parijs, in Portugal en ook op Europees niveau. Die klik moet er komen.

De inschrijvingsperiode voor de tweede editie van The Circular Kickstart gaat op 5 oktober van start met een launch event. Met je project Inschrijven voor The Circular Kickstart kan tot 25 november. Op 10 december selecteert de jury de 25 start-ups die de zes eropvolgende maanden intensief zullen worden ondergedompeld in een circulair bad.