De groei(pijnen) van een groene netwerkorganisatie

Toen Mic Mac Minuscule bijna vier jaar geleden startte hadden ze geen idee dat het zo’n vaart zou lopen.

Het begon als één enkel koppel dat samen een klein duurzaam bedrijfje opstartte: als eerste in Europa stellen ze geboortelijsten samen met tweedehands babyspullen voor jonge ouders-in-spe. Nu tweedehands steeds minder vaak het etiket 'oubollig' opgekleefd krijgt, kan de jonge start-up zijn duurzaamheidsmissie steeds ruimer uitdragen.

Hun tweedehands geboortelijsten, met hetzelfde comfort en gemak als traditionele babywinkels, kosten gemiddeld 50% van de nieuwprijs en hebben een 90% lagere voetafdruk. Persoonlijke advies over wat je wel én niet nodig hebt staat centraal. Bovendien krijgen alle artikelen een grondige controle en komt alles op een online cadeaulijst. Zo geven familie en vrienden een duurzaam cadeautje dat je zeker kan gebruiken.

Simpel idee, doordachte uitwerking

Na één jaar waren ze met acht Mic Mac Madammen, in een duurzaam en sociaal franchisesysteem. Local-for-local is hun missie. Ouders-in-spe krijgen persoonlijk advies van hun lokale Mic Mac Madam die voor hen een duurzame geboortelijst bij elkaar zoekt door babyspullen op hun maat over te nemen van lokale verkopers.

Een simpel idee, maar de processen en logistieke stromen erachter zijn doordacht, dus minder evident.

Geen centraal magazijn waar alle spullen naartoe getransporteerd worden, wel een centraal kennissysteem om de lokale franchisenemers te ondersteunen.

Geen top-down franchisehandboek, maar een zelfsturende organisatie gebouwd op teams en rollen, met hoge mate van autonomie en een duidelijke gemeenschappelijke visie.

“De Mic Mac Madammen zijn stuk voor stuk jonge moeders met een grote voorliefde voor tweedehands en gedreven om nieuwe ouders duurzaam op weg te helpen”, vertelt Jona, mede-initiatiefneemster die de eerste 30 klanten van Mic Mac Minuscule zelf van een geboortelijst voorzag.

“Maar sinds de ontwikkeling van een eigen softwaretool die planning, producten- en klantendata centraliseert, is de eenheid en samenwerking tussen Madammen nog groter”, voelt ze aan.  Deze eigen software stroomlijnt de persoonlijke werkwijze van de verschillende social franchisees. De klant voelt hierdoor de menselijke aanpak en eigenheid van zijn persoonlijke Madam, geruggensteund door een professionele organisatie.

De kracht van het netwerk

De Mic Mac Madammen werken zelfstandig lokaal, maar ook samen in een erg belangrijk netwerk. Gedeelde rollen en verantwoordelijkheden zorgen voor een gedeelde werklast. Er zijn veel babyproducten op de markt. De aanraders selecteren en ze van naaldje tot draadje leren kennen om ze te kunnen controleren op kwaliteit en veiligheid vergt heel wat gedeelde kennis en opvolging van de markt. Ook marketinginspanningen, verbeterideeën en upcyclingtips worden met plezier gedeeld.

“Al meer dan eens viel één van mijn collega-Mic Mac Madammen plots uit door ziekte en dan is het fijn om te kunnen rekenen op de hulp binnen het netwerk”, vertelt Sanne, Mic Mac Madam van het eerste uur. “Samen kunnen we de getroffen klanten snel verderhelpen. En in het huidige corona-tijdperk, nu rommelmarkten grotendeels wegvallen, blijkt ook eens zo sterk dat het loont om af en toe te kunnen terugvallen op de voorraad van mijn collega’s.”

Zo kunnen ouders-in-spe bij de Mic Mac Madam in hun buurt terecht, in alle Vlaamse provincies en Brussel

Groeiende impact

De schaalvoordelen en kracht van het netwerk zorgen ervoor dat Mic Mac Minuscule daadwerkelijk ecologische impact kan genereren. Zo vermeden ze in 2019 meer dan 700 ton CO2 (vergelijkbaar met 2800 vliegreizen Brussel-Barcelona heen en terug) door het verzamelen van duurzame geboortelijsten voor 360 baby’s.

Deze baby’s en hun ouders schenken 10% van hun besparing ten aanzien van nieuwkoop aan een zelf gekozen goed doel.  In 2019 ging er zo meer dan 60.000 euro naar 145 goede doelen.

Op die manier combineert het bedrijf een duurzaam business model met een positieve impact op de maatschappij.

Uit groeipijnen leren

Toch bracht de opschaling naar een grotere ploeg zoals altijd de nodige groeipijnen met zich mee. Het werk van een Mic Mac Madam in bijberoep bleek erg moeilijk te combineren met een 4/5de job, tweedehandsspullen enkel met een bakfiets ophalen  bleek niet haalbaar en bepaalde regio’s waren nog niet klaar voor hun verhaal.

Een eerste uitbreiding naar het buitenland verliep moeizaam. Dat in Nederland het principe van een geboortelijst niet gekend is, was bijvoorbeeld een grote drempel.

Maar uit elk “falen” leer je. Ondertussen is Mic Mac Minuscule weer uitsluitend actief in België - in alle Vlaamse provincies en Brussel, met een groeiende ploeg van 20 Mic Mac Madammen. Zij zijn nu hoofdzakelijk zelfstandigen in hoofdberoep, minder vaak in bijberoep.

Circulariteit en pay-per-use

Op hun tweedehands geboortelijsten verschijnen ook steeds vaker “nieuwe” producten, gemaakt uit tweedehands grondstoffen. Dit startte met eenvoudige artikelen zoals slabbetjes en speelgoedzakken uit recuptextiel, maar neemt na een subsidieproject van Vlaanderen Circulair steeds grotere proporties aan.

Na veel bloed, zweet en iteraties verhuren ze binnenkort een design co-sleeper, uitsluitend uit gerecupereerde materialen (houten plaatmateriaal en gerecycleerde vilt) geproduceerd in een Antwerps maatwerkbedrijf.

De valorisatie van afvalstromen en de shift van verkoop naar gebruik is een verder te exploreren volgende stap in hun businessmodel.