‘Samen Klimaatactief’ helpt Antwerpse ondernemingen CO2-uitstoot te reduceren

Hoe is het idee van Samen Klimaatactief ontstaan?

Jaeken: “De stad Antwerpen brengt al een tijdje de CO2-uitstoot van de stad in kaart. Alleen wist de stad niet goed hoe je de vermindering van de CO2-uitstoot goed kon aanpakken. Eind 2015 kwamen er vier brainstorm sessies.

Verschillende stakeholders namen deel. Unizo, mensen uit de privésector, energieconsultants, fabrikanten, … Allemaal mensen die verder wilden kijken dan hun eigen business. Het waren zeer intensieve dagen. Hier is Samen Klimaatactief uitgerold.”

Welke opportuniteiten zagen jullie tijdens de brainstorm?

Jaeken: “Om CO2 te reduceren, moet je energie-efficiënt werken. Maar waarom zijn bedrijven daar zo weinig mee bezig? Ten eerste blijkt de kostprijs een belangrijke rol te spelen. Maar veel ondernemingen weten ook waar te beginnen. Er heersten ook nog te veel tegenstrijdigheden en de terugverdientijd leek te lang te zijn. Daar moesten we dus iets op vinden. Het mondde uit in een eerste bètaversie van Samen Klimaatactief. Ondertussen zijn we helemaal live.”

Wat hield die bètaversie in?

Jaeken: “Het is een website met een energiepad voor bedrijven. Ze kunnen dat volgen als houvast. Op die manier krijgen ze de bevestiging dat ze goed bezig zijn. Ze meten het energieverbruik, ze koppelen er acties aan vast, ze vergroenen de energie, zorgen voor een CO2-compensatie via een certificaat en communiceren vervolgens over de resultaten.

Elke stap is gebaseerd op het sleutelgatmodel. Via kleine binnenkomers gaan de bedrijven steeds meer uitbreiden. Het geeft de bedrijven de kans om zin te krijgen. Anders lijken de stappen te groot of onhaalbaar.”

Geeft het platform ook gericht advies?

Jaeken: “We laten hen eerst kijken naar hun energiefactuur. Om hun energieverbruik te doen dalen, suggeren we een aantal concrete tools en technieken.

Zoals? Het advies om een tijdschakelaar voor de verlichting te plaatsen, om led-verlichting de plaatsen, enzovoort. Hetzelfde voor de verwarming. Die blijft bij heel wat bedrijven ’s nachts draaien. Een timer kan dat voorkomen. Als ze elk jaar hun energiefactuur nakijken en opvolgen, kunnen ze tot 30 procent per jaar besparen.

Uiteraard loopt dat proces gefaseerd en modulair. We werken met steekkaarten. Het is een eenvoudige vertaalslag hoe de bedrijven de reductie kunnen aanpakken.”

Hoe overtuigt u de bedrijven?

Jaeken: “Het is belangrijk om het platform te laten aansluiten met de core business van de bedrijven. Dat maakt het financieel plaatje ook meteen interessant. Door optimalisatie kunnen ze bijvoorbeeld hun machines langer laten draaien. Dat betekent meer productie op dezelfde tijd. Die link maken energieconsultants niet zo vaak.”

Uitwisseling maakt ook een belangrijk onderdeel uit van het platform.

Jaeken: “Samen Klimaatactief is ook een vorm van virtuele marktplaats. Je kunt het bekijken als een datingwebsite.

Bedrijven kunnen een offerte opvragen voor een bepaalde energiedienst of –product. De aanvraag komt terecht bij de respectievelijke aanbieders. Die aanvraag is wel afgesloten, dus niemand anders kan de aanvraag zien. Deze aanbieders betalen een bescheiden jaarabonnement om te aanvragen te kunnen ontvangen.

Op die manier wil de stad het platform zelfbedruipend maken. Het is eigenlijk een lead generator. De eerste toezeggingen hebben we al gekregen. We werken momenteel verder aan de uitbouw. Ondertussen hebben andere steden ook al hun interesse getoond in dit platform.”

Hoe verloopt de screening van de aanbieders?

Jaeken: “Voorlopig doe ik dat zelf. En dat loopt. Het is belangrkijk dat we de kwaliteit bewaken. In de toekomst moet er een sustainability coach komen die de criteria bewaakt. We willen achteraf bellen naar de aanvragers om de tevredenheid te meten. Ze kunnen dan een groen, geel of rood teken geven. Dat geeft meteen een duidelijk beeld over de kwaliteit. Het is een systeem à la Tripadvisor.”

Jullie koppelen er ook een label aan. Hoe werkt dat?

Jaeken: “De stad lanceert eerst een charter. Daarmee bevestigen de deelnemers dat ze actief deelnemen aan het platform. In de eerste twee jaar moeten ze zo hun CO2-reductie behalen. Daarna volgt er een label. Voor bedrijven en kantoren die internationaal actief zijn, is dat toch interessant. ‘Duurzaam aankopen’ wint aan belang.

We werken voor het label samen met VOKA. Wie het label haalt, voldoet ook meteen aan twee SDG’s.

De volgende stap is een award. We kiezen de beste bedrijven die kans maken op deze award.”

Hoe zijn de eerste reacties?

Jaeken: “We zijn ondertussen meer dan zes maanden actief. We hebben al veel geleerd. De geitenwollensokkenperiode is duidelijk verleden tijd. Meer en meer bedrijven zien in dat ecologie en economie geen vijanden van elkaar zijn. De overtuiging is er.

Deze maand willen we Samen Klimaatactief in het groot lanceren. In september (2017) volgt de plechtige opening. Ondertussen werken we ook verder aan de opschaling, want de interesse is er.